تعداد نشریات | 57 |
تعداد شمارهها | 1,864 |
تعداد مقالات | 14,906 |
تعداد مشاهده مقاله | 32,725,085 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 20,239,850 |
بررسی اندیشه زمان بر اساس آراء ژیل دلوز در سینمای دهه ۹۰ ایران (با تحلیل موردی فیلمهای: ماهی و گربه، اژدها وارد میشود! و مسخرهباز) | ||
حکمت و فلسفه | ||
مقاله 6، دوره 19، شماره 74، تیر 1402، صفحه 119-145 اصل مقاله (1.4 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/wph.2023.56156.1912 | ||
نویسندگان | ||
رئوف سربخش* 1؛ رضا سربخش2 | ||
1دانشگاه تربیت مدرس | ||
2دانشجوی دکتری دانشگاه صداوسیما | ||
چکیده | ||
ژیل دلوز را بدون شک میتوان یکی از مهمترین فیلسوفان و نظریهپردازان سینما دانست. دلوز در دهه هشتاد میلادی دو جلد کتاب سینمایی نگاشت که مسیرهای اصلی فلسفه سینما را بهعنوان رشتهای مجزا در دانشگاه پایهگذاری کرد. در بین فیلسوفان مختلف، برگسون بیشترین تأثیر را بر نظریات دلوز دارد. هر دو در خصوص زمان اعتقاد دارند که زمان امری خطی و کمی نیست و کیفی و غیرمکان مند میباشد. امتداد این فلسفه باعث شکلگیری دیرند زمانی بهعنوان پایه اصلی زمان و سینما در آثار دلوز شد. دلوز در جلد اول کتاب خود به سینمای کلاسیک حرکت- محور و در جلد دوم به آثار مدرن زمان محور میپردازد. زمان، عنصر اصلی روایتهای مدرن دلوز است و تصاویر را به آینهها و کریستالهای زمانی تقسیم میکند. دلوز اعتقاد زیادی به همزمانی زمانها و رویدادهای غیرخطی در آثار مدرن داشت. سینمای مدرن ایران نیز در سالهای اخیر بیشازپیش به فلسفه دلوز روی آورده و عناصر زمانی زیادی در آثار مختلف قابلرؤیت است. این پژوهش با نظریات سینمای مدرن دلوز با بررسی فیلمهای ماهی و گربه ساخته شهرام مکری، اژدها وارد میشود! اثر مانی حقیقی و مسخرهباز همایون غنیزاده، به این نتیجه میرسد که فیلمسازان نسل جوان ایران به رویدادهای غیرخطی با ابزارهایی مثل گذشتهنما و آیندهنما و همچنین تداعی زمانهای گذشته و حال و آینده در یک صحنه علاقه بیشتری پیدا کردند. دراینبین، مکری بهشدت تحتتأثیر روند زمانی دورانی است و مانی حقیقی بهعنوان تحصیلکرده فلسفه، عناصر زیادی را از دلوز در آثارش وام میگیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
دلوز؛ برگسون؛ فلسفه؛ دیرند؛ سینمای ایران؛ کریستال زمان؛ مانی حقیقی؛ شهرام مکری؛ همایون غنی زاده | ||
مراجع | ||
برگسون، هانری. (1368). پژوهش در نهاد زمان و اثبات اختیار، ترجمه علی قلی بیانی، تهران: شرکت سهامی انتشار.
پارسا، مهدی. (1393). »هستی شناسی ژیل دلوز». کتاب ماه فلسفه. شماره 81. صص 82-87
پروانه پور، مجید. (1388). سینمای دلوزی، سینمای دیگر. پایان نامه کارشناسی ارشد فلسفه هنر. تهران: دانشگاه هنر.
تروتزکی، فیلیپ. (1382). «زمان شدن»، ترجمه امید نیک فرجام. کتاب ماه هنر. شماره 61 و 62. صص 90-102
دلوز، ژیل. (1386). بازگشت به آینده، ترجمه رضا نجف زاده، تهران: انتشارات گام نو.
دلوز، ژیل. (1392). سینما 1، ترجمه مازیار اسلامی، تهران: انتشارات مینوی خرد.
دلوز، ژیل. (1393). تجربه گرایی و سوبژکتیویته: پژوهش در باب طبیعت انسانی بر حسب نظر هیوم، ترجمه عادل مشایخی، تهران: انتشارات نی
دلوز و دیگران. (1390). ادراک، زمان و سینما. ترجمه مهرداد پارسا. تهران: انتشارات رخداد نو
دیو، ریدار. (1396). دلوز. ترجمه فریبرز مجیدی. تهران: انتشارات علمی و فرهنگی
راف، جان. (1388). «دلوز و آثارش»، کتاب ماه فلسفه. شماره 20. صص 4-30
شیخ مهدی، علی. (1382). «جستاری بر زمان در تصویر سینمایی»، کتاب ماه هنر. شماره 61 و 62. صص 138-150
صلیبا، جمیل. (1385). فرهنگ فلسفی، ترجمه منوچهر صانعی دره بیدی، تهران: انتشارات حکمت
عادل، شهاب الدین. (1389). تحولات معاصر در مفهوم زمان سینمایی، تهران: انتشارات دانشگاه هنر.
فتح طاهری، علی و پارسا، مهرداد. (1395). «هستی، زمان و سینما، بررسی تاثیر هانری برگسون بر فلسفه سینمایی ژیل دلوز». نشریه هنرهای زیبا هنرهای نمایشی و موسیقی. دوره 21. شماره 1. صص 35-50
فروغی، محمدعلی. (1388). سیر حکمت در اروپا. تهران: انتشارات هرمس
کولبروک، کلر. (1387). ژیل دلوز، ترجمه رضا سیروان. تهران: انتشارات مرکز
کولبروک، کلر. (1393). شرح حال و معرفی تحلیلی آثار: چرا دلوز؟، ترجمه مصطفی امیری. کتاب ماه فلسفه. شماره 81. صص 2-6.
Bergson, Henri. (1998). Creative Evolution, Translated by Arthur Mitchell, New York: Dover Publications.
Colebrook, Claire. (2006). Deleuze, a Guide for the Perplexed, Continuum, University of Minnesota Press, London and New York. [In English].
Deleuze, Gilles. (1986). Cinema 1; the Movement-Image, Translated by Hugh Tomlinson and Barbara Habberjam, the Athlon Press, London.
Deleuze, Gilles. (1989). Cinema 2; the Time-Image, Translated by Hugh Tomlinson and Robert Gatela, the Athlon Press, London.
Deleuze, Gilles. (1991), Bergsonism, Translated by Hugh Tomlinson and Barbara Habberjam, Zone Books, New York.
Deleuze, Gilles. (1994) Difference and Repetition, Translated by Paul. R. Patton, Columbia university of Chicago, Chicago.
Rancière, Jacques. (2006). Film Fables, Translated by Emiliano Battista, Berg Publishers.
Reader, Keith. (1987). Intellectuals and the Left in France since 1968, London: Palgrave Macmillan.
Biblography
Adel, Shahabuddin. (2010). Contemporary Developments in the Concept of Cinematic Time. Tehran: Entesharat-e Daneshgah-e Honar. [In Persian].
Bergson, Henry. (1989). Research on the Institution of Time and Proof of Agency, Translated by Aligholi Bayani, Tehran: Sherkat-e Sahami-ye Enteshar. [In Persian].
Parsa, Mehdi. (2014). "Ontology of Gilles Deleuze". Ketab-e Mah-e Falsafeh. No. 81. Pp. 82-87. [In Persian].
Colebrook, Claire. (2008). Gilles Deleuze. Translated by Reza Sirvan. Tehran: Nashr-e Markaz. [In Persian].
----------------------. (2014). “Biography and Analytical Introduction of the Works: Why Deleuze?.” Translated by Mostafa Amiri. Ketab-e Mah-e Falsafeh. No. 81. Pp. 2-6. [In Persian].
Deleuze, Gilles. (2007). Back to the Future. Translated by Reza Najafzadeh. Tehran: Entesharat-e Gam-e Now. [In Persian].
------------------ . (2012). Cinema 1. Translated by Mazeyar Eslami. Tehran: Entesharat-e Mino-ye Kherad. [In Persian].
------------------ . (2013). Empiricism and Subjectivity: Research on Human Nature According to Hume's Opinion. Translated by Adel Mashayekhi. Tehran: Nashr-e Ney. [In Persian].
Deleuze, Gilles & etc. (2011). Perception, Time and Cinema. Translated by Mehrdad Parsa. Tehran: Entesharat-e. [In Persian].
Dave, Ridar. (2016). Deleuze. Translated by Fariborz Majidi. Tehran: Entesharat-e Elmi va Farhangi. [In Persian].
Fath Taheri, Ali & Parsa, Mehrdad. (2015). “Existence, Time and Cinema, Examining the Influence of Henri Bergson on Gilles Deleuze's Cinematic Philosophy”. Journal of Fine Arts: Performing Arts and Music. Vol. 21. No. 1. Pp. 35-50. [In Persian].
Foroughi, Mohammad Ali. (2009). The Course of Wisdom in Europe. Tehran: Entesharat-e Hermes. [In Persian].
Parvanehpour, Majid. (2008). Deleuze's Cinema, Another Cinema. Master's thesis in Philosophy of Art. Tehran: Daneshgah-e Honar. [In Persian].
Ruff, John. (2008). “Deleuze and His Works”. Ketab-e Mah-e Falsafeh. No. 20. Pp. 4-30. [In Persian].
Salibia, Jamil. (2006). Philosophical Culture. Translated by Manouchehr Sane'i Darreh-Bidi. Tehran: Entesharat-e Hekmat. [In Persian].
Sheikh Mehdi, Ali. (2012). “A Research on Time in the Cinematographic Image”. Ketab-e Mah-e Honar. No. 61-62. Pp. 138-150. [In Persian].
Trotsky, Philip. (2003). “Becoming Time”. Translated by Omid Nik Farjam. Ketab-e Mah-e Honar. No. 61-62. Pp. 90-102. [In Persian]. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 133 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 45 |