دانشگاه علامه طباطبایی

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات57
تعداد شماره‌ها1,934
تعداد مقالات15,385
تعداد مشاهده مقاله36,412,399
تعداد دریافت فایل اصل مقاله21,920,043
علی محمدی, کریم, حسین زاده خانمیری, ژیلا. (1402). بررسی علل رواج معنای مشهور و نادرست برای واژه امّی در مطالعات قرآنی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 14(46), 173-196. doi: 10.22054/ajsm.2023.71284.1885
کریم علی محمدی; ژیلا حسین زاده خانمیری. "بررسی علل رواج معنای مشهور و نادرست برای واژه امّی در مطالعات قرآنی". سامانه مدیریت نشریات علمی, 14, 46, 1402, 173-196. doi: 10.22054/ajsm.2023.71284.1885
علی محمدی, کریم, حسین زاده خانمیری, ژیلا. (1402). 'بررسی علل رواج معنای مشهور و نادرست برای واژه امّی در مطالعات قرآنی', سامانه مدیریت نشریات علمی, 14(46), pp. 173-196. doi: 10.22054/ajsm.2023.71284.1885
علی محمدی, کریم, حسین زاده خانمیری, ژیلا. بررسی علل رواج معنای مشهور و نادرست برای واژه امّی در مطالعات قرآنی. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1402; 14(46): 173-196. doi: 10.22054/ajsm.2023.71284.1885

بررسی علل رواج معنای مشهور و نادرست برای واژه امّی در مطالعات قرآنی

سراج منیر
مقاله 7، دوره 14، شماره 46، فروردین 1402، صفحه 173-196    اصل مقاله (1.08 M)
نوع مقاله: علمی- ترویجی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ajsm.2023.71284.1885
نویسندگان
کریم علی محمدی* 1؛ ژیلا حسین زاده خانمیری2
1هییت علمی دانشگاه شهیدمدنی آذربایجان
2معلم آموزش و پرورش
چکیده
مفهوم «امّی» یکی از مباحث چالشی در مطالعات دینی است که هم در آثار مستشرقان و هم در مطالعات اندیشمندان و مفسران اسلامی، محور بحث واقع شده است. یکی از دلایل چالشی بودن فهم امّی، کاربرد قرآنیِ این واژه در توصیف پیامبر اکرم(ص) است که منجر به بروز برخی شبهات از سوی عده‌ای و درنتیجه، دفاعیه­های مختلف از سوی مسلمانان شده است. در بین آرای اندیشمندان اسلامی، مفسران قرآن جایگاه ویژه­ای داشته و در این موضوع، بحث­های متعددی مطرح کرده­اند. در پژوهش حاضر، سعی شده است با روش توصیفی- تحلیلی، ضمن اشاره به برخی از آرای مفسران درباره مفهوم امّی، عللِ رواج یافتن معنای مشهورِ این واژه بررسی شود. بر اساس یافته­های این پژوهش، عواملی همچون: نگرش لغوی به‌اصطلاح امّی، غفلت از قرائن موجود در تورات و سیاق آیات قرآنی و همچنین بی‌توجهی به کاربرد امّی در متون فقهی موجب شده است که در طول زمان، معنای «بی­سوادی» برای واژه­ی امّی رواج یابد. توجه به قرائن فوق، صحت معنای رایج را تأیید نمی­کند. بر اساس قرائن کافی که برای فهم واژه امّی در متون دینی وجود دارد، این واژه در اصل، اصطلاحی است که از سوی یهودیان، برای نامیدن غیر اهل کتاب استفاده می­شد و بعدها به هرکسی اطلاق شد که ناآشنا به محتوای کتاب آسمانی باشد، چه اهل کتاب باشد یا نباشد.
کلیدواژه‌ها
امّی؛ بی‌سوادی؛ قرآن کریم؛ اهل کتاب؛ کتاب آسمانی
مراجع
قرآن کریم

آرام، محمدرضا. (1396 ش). «مفهوم­شناسی امّی با رویکرد قرآنی و تاریخی»، صحیفه مبین، مطالعات تاریخی قرآن و حدیث، شماره 61، سال 23، صص 62- 35.

ابن شهرآشوب، محمد­بن علی. (1369 ق). متشابه القرآن و مختلفه، قم، نشر بیدار.

ابن عجیبه، احمد. (1419 ق). البحرالمدید فی تفسیرالقرآن المجید، قاهره، نشر حسن عباس زکی.

ابن فارس، ابوالحسین احمدبن زکریا. (1418 ق). الصاحبی فی فقه اللغة العربیه و مسائلها و سنن العرب فی کلامها، بی­جا، ناشر، محمدعلی بیضون،

ابن منظور، محمد بن مکرم. (1414). لسان العرب، بیروت، دار صادر.

بحرانی، هاشم بن سلیمان. (1415 ق.). البرهان فی تفسیرالقرآن،  قم، موسسة البعثة، چاپ اول.

بدوی، عبدالرحمان. (1389). دفاع از قرآن در برابر آرای خاورشناسان، ترجمه سید حسین سیدی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، چاپ چهارم.

جابری، محمد عابد. (2006 م.). مدخل إلی القرآن الکریم، الجزء الاول فی التعریف بالقرآن، بیروت، مرکز دراسات الوحدة العربیة،

جوهری، اسماعیل بن حمّاد. (1407 ق.). الصحاح تاج اللغه و صحاح العربیه، بیروت، دارالعلم للملایین.

حاجی بابایی ارکی، سمیه. (1387 ش). کاربرد قرآنی واژه امّی، فصلنامه دین و سیاست، شماره 17 و 18، صص 101- 85.

حیدری، حسین. (1393 ش). دگرگونی مفهومی امّی و امّت­ها در عهد عتیق، عهد جدید و قرآن کریم، مطالعات اسلامی، علوم قرآن و حدیث، شماره 93، 116- 91.

حویزی، عبد علی بن جمعه. (1415 ق.). تفسیر نورالثقلین، قم، نشر اسماعیلیان، چاپ چهارم.

راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1412 ق.). مفردات الفاظ قرآن، بیروت، دارالشّامیة،

سرخسی، محمد بن احمد. (1414 ق). المبسوط، بیروت، دارالمعرفة

شافعی، محمد بن ادریس. (1410 ق). الأم، بیروت، دارالمعرفة،

شنقیطی، محمد امین. (1427 ق.). اضواءالبیان فی ایضاح القرآن بالقرآن، بیروت، دارالکتب العلمیة، چاپ اول،

شیبانی، محمد بن حسن. (بی­تا). الاصل المعروف بالمبسوط، نشر، ادارة القرآن و عالعلوم الاسلامیة.

طبرسی، فضل بن حسن. (1372 ش). مجمع البیان فی تفسیر القرآن، چاپ سوم، تهران، ناصر خسرو،

طوسی، محمد­بن حسن. (بی­تا). التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاءالتراث العربی، الطبعة الاولی،

طیب، عبدالحسین. (1369 ش). اطیب البیان فی تفسیرالقرآن، تهران، نشر اسلام،

غانم قدّوری، الحمد. (1376 ش). رسم الخط مصحف، ترجمه یعقوب جعفری، قم، انتشارات اسوه،

فخّاری، علیرضا. (1392 ش). نقد آرای عالمان لغت ذیل ماده «کتب» با استناد به کاربردهای قرآنی آن، پژوهش‌های زبان‌شناختی قرآن، شماره دوم، صص 91- 71.

فخر رازی، محمد بن عمر. (1420 ق). التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب)، بیروت، دار احیاءالتراث العربی، الطبعة الثالثة.

قمی مشهدی، محمد­بن محمدرضا. (1368 ش). کنزالدقائق و بحر الغرائب، تحقیق، حسین درگاهی، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، چاپ اول،

کاشانی، محمد بن مرتضی. (1410). تفسیر المعین، تحقیق، حسین درگاهی، قم، کتابخانه عمومی آیة الله مرعشی نجفی، چاپ اول.

 کاشانی، فتح الله بن شکر الله. (بی­تا). منهج الصادقین فی الزام المخالفین، تهران، کتابفروشی اسلامیه، چاپ اول.

کالدر، نورمن. (1381 ش). امّی در متون فقهی کهن، ترجمه شهلا بختیاری، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، صص 64- 75.

معارف، مجید. (1383 ش). مباحثی در تاریخ و علوم قرآنی، تهران، انتشارات نبأ

واثقی راد، محمدحسین. (1391 ش). بازخوانی امّی بودن پیامبر اسلام(ص)، پژوهش­های علوم تاریخی، شماره 2، صص 144-125.

References

The Holy Quran

Aram, Mohammad Reza. (2016). Ummi Conceptology with a Qur'anic and Historical Approach, Sahifa Mobin, Historical Studies of the Qur'an and Hadith, No. 61, Year 23, pp. 35-62. [In Persian]

Bahrani, Hashim bin Suleiman. (1994). Al-Barhan fi Tafsir al-Qur'an, Qom, Al-Ba’tha Institute, first edition. [In Arabic]

Badavi, Abdul Rahman. (2010). Defense of the Quran against the opinions of Orientalists, translated by Seyyed Hossein Seyedi, Mashhad, Astan Quds Razavi Publishing House, 4th edition. [In Persian]

Calder, Norman. (2002). "Emmi in ancient jurisprudential texts", translated by Shahla Bakhtiari, book of the month of history and geography, pp. 64-75. [In Persian]

Fakhari, Ali Reza. (2012). "Criticism of scholars' opinions on the word "books" with reference to its Quranic uses", Linguistic Researches of the Qur'an, No. 2, pp. 71-91. [In Persian]

Fakhr Razi, Muhammad Ibn Umar. (1999). Al-Tafseer al-Kabir (Mufatih al-Ghayb). Beirut, Dar Ahya al-Trath al-Arabi, third edition. [In Arabic]

Ghanem Ghaddoori. (1997). Al-Hamd, Mushaf Calligraphy, translated by Yaqub Jafari, Qom, Osweh Publications. [In Persian]

Haji Babaei Erki, Somayeh. (2007). "Quranic use of the word Ommi", Religion and Politics Quarterly, No. 17 and 18, pp. 85-101. [In Persian]

Heydari, Hossein. (2013). "Conceptual Transformation of Ummi and Ummats in the Old Testament, New Testament and Holy Quran", Islamic Studies, Sciences of Quran and Hadith, No. 93, 91-116. [In Persian]

Hawizi, Abd Ali bin Juma. (1994). Tafsir Noor al-Saghalin, Qom, Ismailian Publishing House, 4th edition. [In Arabic]

Ibn Shahrashob, Muhammad Bin Ali. (1990). Al-Qur'an's Similar and Different, Qom, Bidar Publishing House. [In Persian]

Ibn Aghiba, Ahmad. (1998). Al-Bahr al-Madid fi Tafsir al-Qur'an al-Majid, Cairo, Hassan Abbas Zaki publication. [In Arabic]

Ibn Faris, Abul Hussain Ahmed bin Zakaria. (1997). Al-Sahibi fi Fiqh al-Laghga al-Arabiya and issues and Sunan al-Arab fi kalamha, N.P., publisher, Muhammad Ali Beizoun. [In Arabic]

Ibn Manzoor, Muhammad Ibn Makram. (1993). The Language of the Arabs, Beirut, Dar Sadir. [In Arabic]

Jaberi, Muhammad Abed. (2006). Madkhal al-Qur'an al-Karim, the first part of the description of the Qur'an, Beirut, Al-Wahda Al-Arabiya Center for Studies.

Johari, Ismail bin Hammad. (1986). Sahaha Taj al-Lagheh and Sahaha Al-Arabiyyah, Beirut, Dar al-'Alam Lamlayin. [In Arabic]

Kashani, Muhammad bin Mortaza. (1989). Tafsir Al-Mu'in, Research, Hossein Dargahi, Qom, Ayatollah Murashi Najafi Public Library, first edition. [In Arabic]

Kashani, Fathullah bin Shukarullah. (N.D.). Manhaj al-Sadiqin fi Zaam al-Makhalifiin, Tehran, Islamia Bookstore, first edition. [In Arabic]

Ma'arif, Majid. (2004). Discussions in Quranic History and Sciences, Tehran, Naba Publications. [In Persian]

Qomi Mashhadi, Mohammad Bin Mohammad Reza. (1989). Kanzald Daqayq and Bahr al-Gharaib, research, Hossein Dargahi, Tehran, Ministry of Culture and Islamic Guidance, first edition. [In Persian]

Ragheb Esfahani, Hossein bin Muhammad. (1991). The Words of the Qur'an, Beirut, Dar al-Shamiya. [In Arabic]

Sarakhsi, Muhammad bin Ahmad. (1993). Al-Mabusut, Beirut, Daral Marefa. [In Arabic]

Shafi'i, Muhammad bin Idris. (1989). Al-Umm, Beirut, Daral al-Marafa. [In Arabic]

Shenqaiti, Mohammad Amin. (2006.). Adwa al-Bayan fi Ijdah al-Qur'an bel Qur'an, Beirut, Dar al-Kitab Al-Alamiya, first edition. [In Arabic]

Sheibani, Muhammad bin Hassan. (N.D). Al-Asl al-Ma'roof Balmbasut, Publisher, Al-Qur'an and Aal Uloom al-Islamiyya Department. [In Arabic]

Tabarsi, Fazl bin Hassan. (1993). Majma al-Bayan fi Tafsir al-Qur'an, third edition, Tehran, Nasser Khosrow. [In Arabic]

Tusi, Muhammad Ibn Hassan. (N.D.). Al-Tabyan fi Tafsir al-Qur'an, Beirut, Dar Ahya al-Trath al-Arabi, first edition. [In Arabic]

Tayeb, Abdul Hossein. (1990). Atyeb al-Bayan fi Tafsir Al-Qur'an, Tehran, Islam Publishing House. [In Arabic]

Vaseghi Rad, Mohammad Hossein. (2013). Rereading the Ummaity of the Prophet of Islam (PBUH), Researches of Historical Sciences, No. 2, pp. 125-144. [In Persian]

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 123
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 60


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب
login