| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,202 |
| تعداد مقالات | 17,953 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,080,958 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,837,398 |
ویژگیها و رویکردهای قصاصون در حوزۀ تفسیر قرآن در سدههای اولیۀ اسلامی | ||
| پژوهشنامه معارف قرآنی | ||
| مقاله 3، دوره 14، شماره 55، دی 1402، صفحه 67-96 اصل مقاله (1.15 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/rjqk.2023.67845.2610 | ||
| نویسندگان | ||
| علی اصغر اصغری ولوجائی1؛ سید حسین حسینی کارنامی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران | ||
| 2دانشیار گروه معارف اسلامی دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران | ||
| چکیده | ||
| یکی از ابزارها و اسلوبهای کلامی تأثیرگذار و کارآمد در انتقال مفاهیم و تجارب اممکه پیشینهای کهن دارد، قصه و قصه گویی است. در جامعهی اسلامی، این فن، صبغه دینی یافت و قصاصون یهودی تازه مسلمان، آموزههای آئین پیشین (یهودیّت) خود را در لفافه دین اسلام با استفاده از اسلوب قصه گویی، وارد فرهنگ جامعه نمودند. یکی از حوزه هایی که رویکرد قصاصون در امان نمانده است، حوزه تفسیر قرآن است. هدف ما در این تحقیق، بررسی و تبیین تحقیقی ویژگی ها و دلایل رویکردهای قصاصون به حوزه تفسیر قرآن در سده های اولیه اسلامی است. روش این تحقیق، روش توصیفی ـ تحلیلی متکی به اسناد کتابخانه ای، است. یافته های پژوهش نشان می دهد که ماهیت فعالیت این گروه در حوزه تفسیر قرآن کریم، در تعارض با مفاد آیات قرآن و آموزه های اسلام قرار داشت. پرگویی در تفسیر قرآن و ذکر مطالب حاشیه ای در تفسیر آیات قرآنی و تفاسیر تحریف آمیز از شخصیت و تاریخ وقایع انبیای الهی و نبی مکرم اسلام (ص) و تحریف و تخریب مبانی و اصول بنیادین دین مبین اسلام ، سه خصوصیت رویکرد منفی قصاصون به تفسیر قرآن کریم است و دلایل اصلی فعالیت و رویکرد منفی و مخرب قصاصون در تفسیر قرآن کریم، عبارت از عدم آگاهی قصاصون به علم تفسیر قرآن و قواعد آن و نیز اتکا و ابتنای کامل و همه جانبه بر اسرائیلیات می باشد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| قصاصون؛ تفسیر قرآن؛ اسرائیلیات؛ قصص قرآنی؛ اسلام | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. ترجمۀ آیتالله مکارم شیرازی.
آقابزرگ تهرانی، محمد محسن. (بیتا). الذریعه الی تصانیف الشیعه. بیروت: دار الأضواء.
ابن ابی شیبه، عبدالله. (1409ق). المصنف. به کوشش سعید اللحام. بیروت: دارالفکر للطباعه و النشر.
ابن بابویه. (۱۳۸۵ق). علل الشرائع. قم: کتاب فروشی داوری.
ابن جزری، شمسالدین أبو الخیر. (1351ق). غایه النهایه فی طبقات القراء. قاهره: مکتبه ابن تیمیه.
ابن جوزی. عبدالرحمن بن علی. (بی تا). نواسخ القرآن. بیروت: دار الکتب العلمیه.
ابن حنبل. احمد. (بیتا). مسند. بیروت: دار صادر.
ابن سعد. ( 1418 ق) . الطبقات الکبری. تحقیق: عبدالقادر عطاء. بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابن شبهالنمیری، ابوزیدعمر. (1410ق). تاریخ المدینه المنوره. تحقیق: فهیم شلتوت. قم: دارالفکر.
ابن عدی، عبدالله. (1409ق). الکامل. به کوشش یحیی مختار غزاوی. بیروت: دارالفکر.
ابن عساکر، علی بن حسن. (1415ق). تاریخ مدینه دمشق. به کوشش علی شیری. بیروت: دارالفکر.
ابن مبارک، عبدالله. (1411ق). مسند. به کوشش مصطفی عثمان محمد. بیروت: دارالکتب العلمیه.
ابن مفلح، ابوعبدالله محمد. (1417ق). الاداب الشرعیه و المنح المرعیه. به کوشش شعیب الأرنؤوط. بیروت: موسسه الرساله.
ابن منظور، محمد بن مکرم. (1414 ق). لسان العرب. چاپ سوم. بیروت: دار صادر.
ابونعیم اصفهانی، احمد بن عبدالله. (بیتا). حلیه الأولیاء طبقاتالأصفیاء. به کوشش شفیعی کدکنی. بیروت: دار امالقری.
امین، احمد. (1358 ش). پرتو اسلام. ترجمه: عباس خلیلی. تهران: اقبال.
_____. (بیتا). ضحی الاسلام. لبنان: دارالکتاب العربی.
یدالله بن مسلم. (1408 ق). تأویل مختلفالحدیث. تحقیق: عبدالقادر احمد عطاء. بیروت: مؤسسة الکتب الثقافیه.
بغوی، أبو محمد الحسین بن مسعود بن محمد بن الفراء. (1420ق). معالم التنزیل فی تفسیرالقرآن. محقق: عبد الرزاق المهدی. بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
بلاغی، صدرالدین. (1381). قصص قرآنی. چاپ هفدهم. تهران: امیرکبیر.
پاکتچی، احمد. (1392). پژوهشی پیرامون جوامع حدیثی اهل سنت. تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
پاک نژاد، سیدرضا. (بی تا). یهود و قریش. یزد: موسسة خیریة مهدیه.
ترمذی، محمدبن عیسی. (1403ق). سنن. به کوشش عبدالوهاب عبداللطیف. بیروت: دار الفکر.
جاحظ، عمرو بن بحر. (1345ق). البیان و التبیین. قاهره: المکتبه التجاریه الکبری.
جعفریان. رسول. (1366 ش). تاریخ سیاسی اسلام. تهران: مؤسسة در راه حق.
_________. (1378 ش). قصهخوانان در تاریخ اسلام و ایران. بیجا: دلیل.
حسینی میلانی، سیدعلی. (1425ق). استخراج المرام من استقصاء الإفحام. قم: چاپخانه شریعت.
الحلبی، علی بن برهان الدین. (بیتا). السیره الحلبیه. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
حموی، یاقوت بن عبدالله. (1399ق). معجم البلدان. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
حنبلی، ابن رجب. (1425ق). ذیل طبقات الحنابله. المحقق: عبد الرحمن بن سلیمان العثیمین. الریاض: مکتبه العبیکان.
خضیری، محمد بن عبدالله. (1420ق). تفسیر التابعین. ریاض: دارالوطن.
خطیب بغدادی، احمد بن علی. (1403ق). الجامع لأخلاق الراوی وآداب السامع. به کوشش محمود طحان. ریاض: مکتبه المعارف.
خطیب بغدادی، احمد بن علی. (1417ق). تاریخ بغداد. به کوشش مصطفی عطا. بیروت: دار الکتب العلمیه.
دیاری بیدگلی، محمدتقی. (1379). پژوهشی در باب اسرائیلیات در تفاسیر قرآن. تهران: دفتر پژوهش و نشر سهروردی.
دهانی، مجیب الرحمن و همکاران. (1398). اسرائیلیات در داستان حضرت موسی. دومین کنگره بینالمللی نوآوری و تحقیق در علوم انسانی و اسلامی.
ذهبی، محمد بن احمد. (1413ق). سیر اعلام النبلاء. به کوشش شعیب الارنؤوط و حسین أسد. بیروت: مؤسسه الرساله.
ذهبی، محمدحسین. (1409ق). التفسیر و المفسرون. قاهره: مکتبه وهبه.
سبط ابن عجمی، احمد بن ابراهیم. (1417ق). کنوز الذهب فی تاریخ الحلب. به کوشش شوقی شعث و فالح بکور. حلب: درالقلم العربی.
سیوطی، جلال الدین عبدالرحمن. (1394ق). تحذیر الخواص من اکاذیب القصّاص. به کوشش محمد لطفی الصباغ. بیروت: المکتب الاسلامی.
سیوطی، جلال الدین عبدالرحمن. (بیتا). تدریب الراوی فی شرح تقریب النواوی. به کوشش ابوقتیبه الفاریابی. بیجا: دار طیبه.
السیوطی، جلال الدین. (1401ق). الجامع الصغیر. بیروت: دارالفکر.
شجاع پوریان، ولیالله. (1390). تأمّلی در شاخصههای قصه در قرآن. مجله ادب عربی. شماره 2. پاییز و زمستان. دوره 5. شماره پیاپی 2. اهواز.
شرتوتی، سعید. (1377). اقرب الموارد فی فصح العربیه و الشوارد. تهران: اداره کل حج و اوقاف و امور خیریه.
صفدی، صلاحالدین. (1420ق). الوافی بالوفیات. محقق: أحمد الأرناؤوط وترکی مصطفى. بیروت: دار إحیاء التراث.
طباطبائی، محمدحسین. (1363ش). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: بنیاد علمی و فرهنگی علامه طباطبائی.
عاملی، جعفر مرتضی (1376ش). درآمدی بر سیره نبوی. ترجمه: محمد سپهری. قم: دارالسیره.
عسکری، سیدمرتضی. (1361ش). نقش ائمه در احیای دین. تنظیم: محمدعلی جاویدان. تهران: مؤسسه اهل البیت.
عیاشی، محمد بن مسعود. (1380ش). تفسیر العیاشی. محقق: هاشم رسولی. چاپ اول. تهران: مکتبهالعلمیه.
غزالی، محمد بن محمد. (بیتا). إحیاء علوم الدین. بیروت: دار الکتاب العربی.
الفؤادی، عبدالهادی. (1966 م). القصص فی العصر الاسلامی. بغداد: دارالزمان.
فیروزآبادى، مجدالدین أبو طاهر محمد بن یعقوب. (1416ق). بصائر ذوی التمییز فی لطائف الکتاب العزیز. محقق: محمد علی النجار. قاهره: إحیاء التراث الإسلامی.
قاسمی، حمید محمد. (1380ش). اسرائیلیات و تأثیر آن بر داستانهای انبیاء در تفاسیر قرآن. تهران: سروش.
قرشى، سید على اکبر (1371 ش). قاموس قرآن. تهران: دار الکتب الإسلامیه.
قرضاوی، یوسف عبدالله (1988م). المنتقی من کتاب الترغیب و الترهیب للمنذری. قطر: مرکز بحوث السنه و السیره.
الکتانی، عبدالحی (1961 م). التراتیب الاداریه. دار احیاء التراث العربی. بیروت.
محلاتی، ذبیح الله (1379 ش). قضاوتهای حضرت امیرالمؤمنین. تهران: قائم نوین.
مصطفوى، حسن. (1360). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. بنگاه ترجمه و نشر کتاب. تهران.
معین، محمد. (1391 ش). فرهنگ معین. تهران: انتشارات امیر کبیر.
ملاعلی قاری، نورالدین علی بن محمد. (1406ق). الاسرار المرفوعه فی اخبار الموضوعه (الموضوعات الکبری). به کوشش محمد لطفی الصبا. بیروت: المکتب الاسلامی.
نعناعه، رمزی. (1390ق). الاسرائیلیات و اثرها فی کتب التفسیر. دمشق: دارالقلم و دار البیضاء.
خلیلی، سید محمدجعفر. (1390). نقش یهودیان در انحراف جامعه عصر خلف و مقابله با امام علی (ع). پژوهش نامه علوی. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. سال دوم. شماره دوم. پاییز و زمستان 1390. صص 105. 124).
نویری، شهابالدین أحمد بن عبد الوهاب. (1424ق). نهایه الأرب فی فنون الأدب. تحقیق: مفید قمحیه و جماعه. بیروت: دار الکتب العلمیه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 628 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 478 |
||