دانشگاه علامه طباطبایی

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات61
تعداد شماره‌ها2,202
تعداد مقالات17,953
تعداد مشاهده مقاله55,127,960
تعداد دریافت فایل اصل مقاله28,860,206
نظام الملکی, جعفر. (1403). تحلیل و آسیب‌‌شناسی ماده‌‌ی 286 قانون مجازات اسلامی و راهکارهای تفسیری و اصلاحی آن. سامانه مدیریت نشریات علمی, 12(46), 5-38. doi: 10.22054/jclr.2024.73464.2577
جعفر نظام الملکی. "تحلیل و آسیب‌‌شناسی ماده‌‌ی 286 قانون مجازات اسلامی و راهکارهای تفسیری و اصلاحی آن". سامانه مدیریت نشریات علمی, 12, 46, 1403, 5-38. doi: 10.22054/jclr.2024.73464.2577
نظام الملکی, جعفر. (1403). 'تحلیل و آسیب‌‌شناسی ماده‌‌ی 286 قانون مجازات اسلامی و راهکارهای تفسیری و اصلاحی آن', سامانه مدیریت نشریات علمی, 12(46), pp. 5-38. doi: 10.22054/jclr.2024.73464.2577
نظام الملکی, جعفر. تحلیل و آسیب‌‌شناسی ماده‌‌ی 286 قانون مجازات اسلامی و راهکارهای تفسیری و اصلاحی آن. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1403; 12(46): 5-38. doi: 10.22054/jclr.2024.73464.2577

تحلیل و آسیب‌‌شناسی ماده‌‌ی 286 قانون مجازات اسلامی و راهکارهای تفسیری و اصلاحی آن

فصلنامه پژوهش حقوق کیفری
مقاله 1، دوره 12، شماره 46، فروردین 1403، صفحه 5-38    اصل مقاله (1.74 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jclr.2024.73464.2577
نویسنده
جعفر نظام الملکی*
مدرس دانشگاه، عضو کانون وکلای دادگستری مرکز
چکیده
با وجود تحوّلات مثبت در ماده‌‌ی 286 قانون مجازات اسلامی، ابهام در مفهوم و قلمروی افساد فی الارض در مقایسه با مفهوم محاربه، رابطه‌‌ی این ماده با قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی کشور و رابطه‌‌ی آن با سایر قوانین، با توجه به تبصره‌‌ی آن، ابهامات ماده‌‌ی مذکور هستند؛ همچنین تسرّی عنوان افساد فی الارض به جرایم ارتکابی در حوزه‌‌های مختلف، مجازات واحد معاونت و مباشرت در جرم و عدم تمایز مفهوم و مجازات معاونت و سردستگی نیز نقائص ماده‌‌ی مذکور می‌‌باشند. بر مبنای نتایج تحقیق حاضر افساد فی الارض اعم از محاربه است. ماده‌‌ی 286 قانون مجازات اسلامی بر قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی کشور حکومت دارد. حالت مورد نظر در تبصره‌‌ی ‌‌‌‌ماده‌‌ی 286 نه توجیه‌‌پذیر و مطلوب بوده و نه ممکن است؛ لذا تبصره‌‌ی مذکور حشو است. اصلاح ماده‌‌ی 286 به شکل مقرّره‌‌ای تکمیلی برای سایر مصادیق جرائم افساد فی الارض، یا مقرّره‌‌ای جامع با نسخ مقررات قبلی در این حوزه و همچنین اصلاح آن از منظر پیش‌‌بینی مجازات متفاوت و متناسب برای معاون و مباشر جرم و در نهایت تمایز مفهوم و مجازات معاونت از سردستگی ضروری است.
کلیدواژه‌ها
افساد فی الارض؛ تحلیل؛ آسیب‌‌شناسی؛ نقائص؛ ابهامات
مراجع
  • راغب اصفهانى، حسین بن محمد. (1412). مفردات ألفاظ القرآن‏، بیروت: دار الشامیة.
  • طباطبایى، محمدحسین. (1390)‏. المیزان فی تفسیر القرآن‏، دوره‌‌ی 20 جلدی، چاپ دوم، بیروت: مؤسسه الأعلمی للمطبوعات‏.
  • طبرسى، فضل بن حسن. ‏(1372). مجمع البیان فی تفسیر القرآن‏، دوره‌‌ی 10 جلدی، چاپ سوم، تهران، انتشارات ناصرخسرو.
  • فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله. (1373)‏. کنز العرفان فى فقه القرآن‏، دوره‌‌ی 2 جلدی، تهران، انتشارات مرتضوی.
  • فیض کاشانی، محمدبن شاه مرتضی. (1395). مفاتیح الشرائع، دوره‌‌ی 2 جلدی، تهران، مدرسه‌‌ی عالی شهید مطهری.
  • قطب راوندى، سعید بن هبه‏الله. ‏(1405). فقه القرآن( راوندى)، دوره‌‌ی 2 جلدی، چاپ دوم، قم، کتابخانه‌‌ی عمومى حضرت آیت الله العظمى مرعشى نجفى(ره).
  • گلپایگانی، محمدرضا. (بی‌‌تا). الدر المنضود فی أحکام الحدود، دوره‌‌ی 3 جلدی، قم، دار القرآن الکریم.
  • محمد بن مکرم بن على، أبو الفضل. (1414). لسان العرب، دوره‌‌ی 15 جلدی، چاپ سوم، بیروت، دار صادر.
  • مقدس اردبیلی، احمد بن محمد. (بی تا). زبدة البیان فی أحکام القرآن، تهران، مکتبة المرتضویة.
  • مقدس اردبیلی، احمدبن محمد. (بی‌‌تا). مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، دوره‌‌ی 14 جلدی، قم، جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم. مؤسسة النشر الإسلامی.
  • موسوی اردبیلی، عبدالکریم. (1427). فقه الحدود و التعزیرات، دوره‌‌ی 4 جلدی، چاپ دوم، قم، جامعة المفید. مؤسسة النشر.
  • نجفی، محمد حسن بن باقر. (1362). جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام‏، دوره‌‌ی 43 جلدی، بیروت، دار إحیاء التراث العربی‏.
ب. فارسی

  • اردبیلی، محمدعلی. (1399). حقوق جزای عمومی، دوره‌‌ی سه جلدی، چاپ پنجاه و پنجم، تهران، بنیاد حقوقی میزان.
  • برهانی، محسن. (1394). «افساد فی الارض: ابهام مفهومی، مفاسد عملی، تحلیل حقوقی ماده‌‌ی 286 قانون مجازات اسلامی»، نشریه‌‌ی علمی پژوهشی مطالعات حقوق کیفری و جرم‌‌شناسی، دوره‌‌ی 2، شماره‌‌ی 2 و3.
  • توجهی، عبدالعلی. (1394). آسیب‌‌شناسی قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، تهران، مرکز مطبوعات و انتشارات قوه‌‌ی قضائیه.
  • جعفری مسلم، مجتبی و آقابابایی، عظیم. (1400). «جرم اخلال کلان در نظام اقتصادی کشور در قانون مجازات اخلالگران در نظام اقتصادی کشور و ماده‌‌ی 286 قانون مجازات اسلامی»، مجله‌‌ی پژوهش‌‌های حقوقی، دوره‌‌ی 20، شماره‌‌ی 47.
  • جمع نویسندگان. (1385). گنجینه‌‌ی استفتائات قضایی، قم، مرکز تحقیقات فقهی حقوقی قوه‌‌ی قضائیه.
  • حاجی ده‌‌آبادی، احمد. (1401) .«درنگی پیرامون معاونت در افساد فی الارض موضوع ماده‌‌ی 286 قانون مجازات اسلامی 1392»، فصلنامه‌‌ی علمی ترویجی دین و قانون، بهار 1401، شماره‌‌ی 35.
  • رهبرپور، محمدرضا و نورمحمدی، حسین. (1397). «چالش‌‌های حقوقی- قضایی جرم افساد فی الارض در قانون مجازات اسلامی 1392»، پژوهش حقوق کیفری، سال 6، شماره‌‌ی 22.
  • سمیعی زنوز، حسین و حبیب‌‌زاده، جعفر و صابر، محمود. (1395). «تحلیل جرم اخلال در نظام اقتصادی کشور از طریق قبول سپرده‌‌ی اشخاص در حقوق ایران»، مجله‌‌ی آموزه‌‌های حقوق کیفری، شماره‌‌ی 11.
  • شریف‌‌زاد، مجید و حبیب‌‌زاده، محمدجعفر. (1405). «بررسی رابطه‌‌ی جرم محاربه و افساد فی الارض؛ از مبانی فقهی تا رویه‌‌ی قضایی»، دو فصلنامه‌‌ی علمی مطالعات فقه اسلامی و مبانی حقوق، سال 16، شماره‌‌ی 45.
  • قرشى بنابى، على‏اکبر. (1371). قاموس قرآن، دوره‌‌ی هفت جلدی، چاپ هفتم، تهران، دار الکتب الإسلامیة.
  • گلدوزیان، ایرج و احمدزاده، ابوالفضل. (1388). «بررسی تعریف جرم محاربه و افساد فی الارض در فقه و حقوق با رویکردی به لایحه‌‌ی پیشنهادی قانون مجازات اسلامی»، فصلنامه‌‌ی حقوق، دوره‌‌ی 39. شماره‌‌ی 1.
  • میرمحمدصادقی، حسین. (1399). جرایم علیه مصالح عمومی کشور، چاپ چهل و یکم، تهران، بنیاد حقوقی میزان.
  • هاشمی، سیدمحمود. (1376). «محارب کیست و محاربه چیست (بحثی در شناخت موضوع حد محارب)»، نشریه‌‌ی فقه اهل بیت، پاییز و زمستان 1376، شماره‌‌ی 11 و 12.
 

Translated References into English

Ardebili, Mohammad Ali; General criminal law , fifty fifth volume,(Tehran: Mizan, 2020). [In Persia]

Borhani, Mohsen; “Ifsad fi al-Arth: Conceptual Ambiguity, Practical Repercussion (Evaluation of Islamic Criminal Law Article 286)”,  Journal of Criminal Law and Criminology Studies , Volume 2,  Issue 3(2015). [In Persia]

Jafari Moslem, Mojtaba and Aghababaei, Azim ; “The crime of major disruption of the economic system in the Law on Punishment of Disruptors of the Economic System and Article 286 of the Islamic Penal Code”,  Journal of LEGAL REASEARCH , Volume 20,  Issue 47(2022). [In Persia]

Haji Dehabadi ,Ahmad;“Controversy regarding the deputy in corruption in the land, the subject of Article 286 of the Islamic Penal Code 1392”, Quarterly Journal Religion and Law، Volum 10، Issue 35(2022). [In Persia]

Tavajohi,Abdul Ali;  Pathology of the Islamic Penal Code approved in 2012, (Tehran, Judiciary, Press and Publishing Center, 2015). [In Persia]

Rahbarpour, Mohammadreza  and Noormohammadi, Hossein; “The legal - judicial challenges of the crime of corruption on the earth (Ifsad fi al-Arz) in the Islamic Penal Code 1392”,  Journal of Criminal Law Research, Volume 6, Issue 22(1397). [In Persia]

Samii Zenouz, Hossein and  Habibzadeh, Mohammad Jaafar and Saber ,  Mahmoud; “ Analyzing the crime of "disrupting the country's economic system" by accepting the deposit of individuals in Iranian law”, Criminal Law Doctorines, Volume 13, Issue 11(2015). [In Persia]

Sharifzad, Majid and Habibzadeh, Mohammad Jaafar; “ Investigating the relationship between the crime of "war" and "corruption on earth"; From jurisprudential foundations to judicial procedure”,  Journal of Studies in Islamic jurisprudence and fundamentals of law, 16th year, issue 45(2022). [In Persia]

Qorshi Banabi, Ali Akbar, Qamous e Quran, 7th Volum,(Tehran, Dar al-Kutub al-Islamiyah, 1992). [In Persia]

Goldouzian, Iraj  and Ahmadzadeh, Abolfazl; “ Examining the definition of the crime of war and corruption in jurisprudence and law with an approach to the proposed bill of the Islamic Penal Code”, Journal of Law,  Volume 39, Number 1(2009). [In Persia]

Mirmohammad Sadeghi, Hossein; Offences Against General Interest of the State”, (Tehran, Mizan Legal Foundation, 2020). [In Persia]

Writers,  Treasury of judicial inquiries (software),(Qom, Judicial Jurisprudence Research Center, 2006).

HASHEMI, Seyed Mahmoud“Who is the Mohareb? And what is Moharebeh? (A discussion on understanding the issue of the Islamic punishment  of  Mohareb)”, Journal of Ahl al-Bayt jurisprudence, Issue 11 and 12(1997). [In Persia]

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,272
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 412


login