| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,226 |
| تعداد مقالات | 18,178 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,972,508 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 29,024,499 |
بررسی و نقد دیدگاه پوزیتیویستی آگوسنت کنت در باب منشأ دین بر اساس نظریه فطرت شهید مطهری | ||
| پژوهشنامه کلام تطبیقی شیعه | ||
| مقاله 3، دوره 4، شماره 7، مهر 1402، صفحه 97-120 اصل مقاله (1.27 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jcst.2024.74084.1132 | ||
| نویسندگان | ||
| عبدالله حسینی اسکندیان* 1؛ قربانعلی کریم زاده قراملکی2 | ||
| 1دانشجو کارشناسی ارشد کلام اسلامی دانشگاه تبریز | ||
| 2دانشیار دانشگاه تبریز | ||
| چکیده | ||
| منشأ دین یکی از مباحث مهم در فلسفه دین و کلام جدید است که در مورد آن دیدگاههای مختلفی از سوی متفکران غربی و اندیشمندان اسلامی مطرح شده است. آگوست کنت جامعهشناس مشهور فرانسوی منشأ دین را جهل آدمی میداند. ازآنجاییکه نگرش وی در این زمینه مبتنی بر مراحل تکامل اندیشه بشر است و دین را محصول مرحله اول، یعنی دوره تبیین الهیاتی پدیدهها میداند؛ بنابراین ازنظر او دوران ادیان سنتی به پایان رسیده است. در مقابل شهید مطهری که از برجستهترین اندیشمندان معاصر است؛ منشأ گرایش به دین را فطرت انسان میداند؛ یعنی گرایش به خداپرستی در ذات و نهاد انسان ریشه دارد. ازنظر وی بر مبنای فرمایش امیرالمؤمنین(ع) بعثت پیامبران برای آگاه کردن مردم به گرایشهای نهفته در وجودشان مانند گرایش به حق و حقپرستی است. بر این اساس آنچه در این پژوهش صورت گرفته است، تبیین دیدگاه کنت و نقد آن بر مبنای نظریه فطرت استاد مطهری است. درنهایت بر اساس نقدهای وارد بر رویکرد کنت معلوم شده است که تلقی سادهانگارانه وی از دین و رسیدن به پارادوکسی که خودش نیز به آن اعتراف کرده است با نظریات تکاملى و کارکردى او قابلرفع نیست. | ||
| کلیدواژهها | ||
| دین؛ آگوست کنت؛ منشأ دین؛ شهید مطهری؛ پوزیتویست؛ نظریه فطرت | ||
| مراجع | ||
|
منابع
قرآن کریم
چاپ چهارم. نهجالبلاغه (1390)، ترجمه محمد دشتی، تهران: انتشارات جلوه کمال،
آذربایجانی، مسعود. (1386). روانشناسی دین از دیدگاه ویلیام جیمز، قم.
پناهی آزاد، حسن (1387)، پلورالیسم دینی و عصر نوظهور، مجله مشرق، سال دوم، شماره هشتم.
توسلی، غلام عباس (1371)، نظریههای جامعهشناسی، تهران، سمت، چاپ اول.
جعفری، محمدتقی (1378)، فلسفه دین، تهران: پژوهشگاه اندیشه و فرهنگ اسلامی، چاپ اول.
جوادی آملی، عبدلله (1380)، انتظار بشر از دین، تحقیق و تنظیم محمدرضا مصطفی پور، قم: نشر اسراء، چاپ دوم.
حسنی، سید حمیدرضا؛ موسوی، هادی (1397)، انسانکنششناسی پوزیتیویستی به مثابه مبانی انسانشناختی آگوست کنت و امیل دورکیم، تهران: پژوهشکده حوزه و دانشگاه.حسینی، سید اکبر؛ خواص، امیر (1388)، منشأ دین (بررسی و نقد دیدگاهها)، تهران: انتشارات کانون اندیشه جوان، چاپ اول.
قائمی نیا، علیرضا (1379)، درآمدی بر منشأ دین، قم: انتشارات معارف، چاپ اول.
فرامرز قراملکی، احد (1383)، استاد مطهری و کلام جدید، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چاپ اول.
فرامرز قراملکی، احد (1382)، کارکرد معرفتی فطرت در اندیشه استاد مطهری، قبسات، سال سوم، شماره دوم.مطهری، مرتضی (1389)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، تهران: انتشارات صدرا، چاپ چهاردهم.
مطهری، مرتضی (1376)، عدل الهی، تهران، صدرا، چاپ یازدهم.
مطهری، مرتضی (1374)، مجموعه آثار، تهران: انتشارات صدرا، چاپ اول.
مطهری، مرتضی (1382)، فطرت، تهران: صدرا، چاپ اول.
مطهری، مرتضی (1388)، علل گرایش به مادیگری، قم: انتشارات صدرا، چاپ ششم.
همیلتون، ملکم (1392)، جامعهشناسی دین، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر ثالث، چاپ چهارم.
یوسفیان، حسن (1390)، کلام جدید، تهران: انتشارات سمت، چاپ چهارم. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 6,837 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 578 |
||