| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,113 |
| تعداد مقالات | 17,031 |
| تعداد مشاهده مقاله | 48,089,564 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 26,326,690 |
نقد و بررسی دیدگاه اصولیان در تفسیر روایت «ان دین الله لا یصاب بالعقول» | ||
| سراج منیر | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 اردیبهشت 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ajsm.2025.81518.2069 | ||
| نویسنده | ||
| مهدی شجریان* | ||
| پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی | ||
| چکیده | ||
| دیدگاه اصولیان در تفسیر روایت «ان دین الله لا یصاب بالعقول» چگونه ارزیابی می‌شود؟ تحقیق پیش رو با روش تحلیلی ـ انتقادی دیدگاه‌های اصولیان در حاشیه این روایت را تحلیل کرده و به نقد و بررسی آنها می‌پردازد. از منظر اصولیان دلیل عدم اصابت عقل با دین الهی، عدم احاطه عقل بر ملاکات احکام شرعی است و حکم عقل بدون اصابت حجت نیست. درنتیجه برای تأمین اصابت باید به عقل قطعی و عقل حاکم در عناوین کلی نظیر عدل و ظلم اکتفا کرد و حکم عقل در جزئیات و تطبیقات حجت نیست. در نقطه مقابل به نظر می‌رسد بین نفی اصابت و نفی حجیت ملازمه‌ای نیست و عقل می‌تواند نظیر سایر حجت‌های اصولی در عین امکان عدم اصابت، حجت باشد. از سوی دیگر موضوع این روایت نه عقل ظنی حاکم در جزئیات بلکه عقل غیر قابل احتجاج در سیره عقلائی است که به‌صورت خاص با عمل به قیاس در عصر حضور معصوم به تقابل با سنت ـ نه تقابل با روایت کاشف از آن ـ رفته است. لازمه دیدگاه اصولیان حمل نصوص فراوان حجیت عقل بر فرد نادر یعنی عقل قطعی حاکم در کلیات است. ضمناً صدور روایت مذکور به دلیل اشتمال بر روات ناشناخته و مخالفت با روح قرآن کریم محل تأمل است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| استنباط عقلی؛ اصابت عقل با دین؛ قیاس؛ سیره عقلا | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 59 |
||