| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,181 |
| تعداد مقالات | 17,684 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,238,283 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,402,595 |
خوانش متفاوت سعدی از سبب سرایش شاهنامه | ||
| متن پژوهی ادبی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 تیر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ltr.2025.83232.3938 | ||
| نویسندگان | ||
| مصطفی میردار رضایی* 1؛ فرزاد بالو2 | ||
| 1استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشکده‌ی ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران | ||
| 2دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران | ||
| چکیده | ||
| وجه غالب پژوهش‌های موجود دربارۀ علت سرایش شاهنامه ناظر به دغدغۀ فردوسی برای احیای فرهنگ، زبان، استقلال و هویت ملی و مقابله با تعصبات نژادی و فضل‌فروشی‌های قوم عرب است. اما در این میان، سعدی شاعر پرآوازۀ ایرانی، روایت متفاوت و دیگری از هدف و انگیزۀ فردوسی دارد. پژوهش حاضر که با شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از ابزارهای کتابخانه‌ای نوشته شده است، می‌کوشد تا به بررسی و تبیین نظر سعدی در مورد سبب سرایش شاهنامه بپردازد. نتایج این نوشتار نشان می‌دهد که سعدی علت اصلی سرایش شاهنامه را در جای دیگری جستجو می‌کند: زنده کردن دوبارۀ فلسفۀ تاریخِ مبتنی بر فهم سیاسی از مرگ که در اساطیر، حماسه و تاریخ ایرانی پیشینه‌ای دیرین دارد. سعدی عقیده دارد که فردوسی با به نظم کشیدن سرگذشت شاهان و پهلوانانی که اکنون در مغاک خاک فرو رفته‌اند، به‌طور مشخص می‌خواهد به صاحبان قدرت و مکنت یادآوری کند که آدمی مقهور زمان و مرگ است و شوکت پادشاهی و حکمرانی پایدار نخواهد ماند. پس عدل و داد پیشه کنند و نام نیک از خود به یادگار بگذارند. با ذکر این نکته چنین قرائتی از شاهنامه از سوی سعدی متاثر از ادب تعلیمی حاکم بر ذهن و زبان او نیست، بلکه او خود مانند همۀ شاعران بزرگ ایرانی، احیاءکنندۀ فلسفۀ تاریخ فرهنگ ایرانی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شاهنامه؛ فردوسی؛ سعدی؛ فهم سیاسی مرگ؛ فلسفه تاریخ؛ مرگ | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 285 |
||