| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,164 |
| تعداد مقالات | 17,526 |
| تعداد مشاهده مقاله | 51,853,535 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 27,758,802 |
نقد دیدگاه فایده‌گرایی با نظر به اشکالات گیگرنزر در علوم‌شناختی | ||
| حکمت و فلسفه | ||
| مقاله 9، دوره 21، شماره 82، تیر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/wph.2025.80219.2247 | ||
| نویسندگان | ||
| سید مهدی میراحمدی* 1؛ سید احمد فاضلی2 | ||
| 1دانشجوی دکتری فلسفه اخلاق، دانشکده الاهیات، دانشگاه قم، ایران | ||
| 2دانشیار گروه فلسفه اخلاق، دانشکده الاهیات، دانشگاه قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| فایده‌گرایی یکی از نظریات اخلاق هنجاری همواره محل منازعه فیلسوفان بوده است. این نظریه در رویکردهای کلاسیک خود بیانگر آن است عملی به لحاظ اخلاقی خوب تلقی می‌شود که بیشترین میزان خیر را برای بیشترین افراد به ارمغان آورد. فیلسوفان اخلاق همواره به اشکالاتی در مورد مولفه‌های اساسی این نظریه برخورده‌اند که در آثار فرانکنا، جی جی اسمارت و دیگران قابل مشاهده است. این اشکالات از چشم‌انداز فلسفی وارد شده است. از طرف دیگر نظریات تصمیم‌گیری در علوم‌شناختی و روان‌شناسی شناختی در رویکرد بیشینه‌سازی سود و رویکرد رضایت‌بخش دنبال می‌شود. گِرد گیگرنزر در یکی از مقالات خود به نحو اجمالی اشاره‌ای به برخی از کاستی‌های نظریه پیامدگرایی از منظر علوم‌شناختی داشته است. در این پژوهش تلاش شده است تبیین دقیق‌تری از فایده‌گرایی و نظریات تصمیم‌گیری ارائه شود و اشکالات گیگرنزر مورد نقد و بررسی قرار گیرد. به نظر می‌رسد بر اساس نظریه بیشینه‌سازی سود، امکان تحقق مولفه‌های فایده‌گرایی کلاسیک و به طور ویژه فایده‌گرایی مدنظر بنتام وجود ندارد. همچنین امکان محاسبه چنین پیامدهایی چه به وسیله ذهن و چه ماشین‌های محاسباتی همانطور که در تقریر گیگرنزر به نحو کلی به آن اشاره شده است، امری غیرممکن است. همچنین وجود معیارهای متعدد، اختلاف نظرهای شخصی در تحقق و بیشینه‌سازی خیر از دیگر عواملی است که از نگاه علوم شناختی چنین محاسباتی را غیرممکن می‌سازد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فایده‌گرایی؛ علوم‌شناختی؛ نظریه بیشینه‌سازی سود؛ نظریه رضایت‌بخش؛ گِرد گیگرنزر | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5 |
||