| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شمارهها | 2,197 |
| تعداد مقالات | 17,830 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,824,435 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,693,901 |
بررسی آیرونی در شخصیتهای شاهنامه | ||
| متن پژوهی ادبی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 19 آذر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ltr.2025.84729.3973 | ||
| نویسنده | ||
| وحیده دولتیاری* | ||
| دانش آموخته زبان و ادبیات فارسی ، دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین | ||
| چکیده | ||
| شاهنامه فردوسی یکی از برجستهترین متون حماسی جهان است که در کنار روایت اسطورهها و حماسهها، بازتابی از مفاهیم فلسفی، اخلاقی و سرنوشتشناختی را نیز ارائه میدهد. آیرونی بهعنوان یکی از عناصر ادبی مهم در این اثر، در سه سطح نمایشی، موقعیتی و تقدیری نمود مییابد و نقشی اساسی در تعلیق، غافلگیری و عمقبخشی به روایت دارد. این پژوهش با رویکردی تحلیلی-توصیفی، به بررسی آیرونی در شخصیتهای شاهنامه پرداخته و نشان میدهد که چگونه این عنصر، علاوه بر تأثیرگذاری در روند داستان، تناقضهای درونی شخصیتها و سرنوشتهای تراژیک آنان را برجسته میکند. آیرونی در سرنوشت شخصیتهایی مانند رستم، سهراب، اسفندیار، کیخسرو، جمشید و کاووس، بازتابی از اندیشههای فردوسی درباره جبر، اختیار و سقوط قدرت است. برای نمونه، در تراژدی نبرد رستم و سهراب، خواننده از حقیقت آگاه است، اما شخصیتها در ناآگاهی گرفتار تقدیر میشوند. همچنین، سرنوشت اسفندیار نشانگر تناقض میان ارادهی انسانی و جبر سرنوشت است. در مجموع، شاهنامه از طریق آیرونی، بهویژه در سرنوشت قهرمانان، مفاهیمی چون ناپایداری قدرت و پیامدهای ناخواستهی اعمال را برجسته ساخته و خواننده را به تأمل دربارهی سرنوشت انسان و محدودیتهای قدرت بشری فرا میخواند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| "؛ شاهنامه"؛ فردوسی"؛ آیرونی"؛ شخصیت"؛ آیرونی موقعیت"؛ آیرونی نمایشی"؛ ، "؛ آیرونی تقدیر" | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1 |
||