| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,226 |
| تعداد مقالات | 18,182 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,976,190 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 29,026,102 |
تناظر مفهومی «خدا» و «طبیعت» در شاهنامه فردوسی بر اساس اندیشههای حکمای یونان باستان | ||
| متن پژوهی ادبی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 09 دی 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ltr.2025.83745.3951 | ||
| نویسندگان | ||
| خدیجه سادات طباطبایی1؛ حسن اکبری بیرق* 2؛ سید حسن طباطبایی3 | ||
| 1کارمند رسمی اداره آموزش و پرورش شهرستان سمنان | ||
| 2دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سمنان | ||
| 3استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سمنان | ||
| چکیده | ||
| مقاله حاضر به بررسی تناظر مفهومی «خدا» و «طبیعت» در شاهنامه فردوسی میپردازد. در این پژوهش، تلاش شده است تا نشان داده شود که فردوسی در آثار خود عناصر طبیعی مانند چرخ گردان، سپهر و اختر را بهطور نمادین و بر سبیل استعاره در جایگاهی همسطح با خداوند قرار داده و بهنوعی آنها را تجلی اراده الهی باز مینمایاند. برای نیل به این منظور، از طریق مطالعه تطبیقی، شاهنامه فردوسی و فلسفه یونان باستان و آموزههای الهیاتی در فلسفه و کلام اسلامی، از روش تحلیل متنی استفادهشدهاست. براساس نتایج بهدستآمده در این پژوهش، فردوسی در شاهنامه مفاهیم «طبیعت» و «خدا» و مترادفهای آنها را در غالب موارد به یک معنا و با یک کارکرد مفهومی به کار بردهاست. حکیم توس، در تقابل با برخی باورهای متداول آن زمان، گاه طبیعت را بهعنوان نشانهای از قدرت الهی در جهان معرفی میکند و گاه جایگاهی خدایی برای «طبیعت» در نظر میگیرد، بیآنکه از آموزههای یکتاپرستی اسلامی فاصله بگیرد. بنابر مدعای این مقاله، بنیان نظری این تناظر در ذهن و زبان فردوسی را در تعالیم اسلامی و اندیشههای طبیعتگرایانه یونان باستان، که به فلسفه فیلسوفان مسلمان راه یافتهاست، باید جست. | ||
| کلیدواژهها | ||
| فردوسی؛ شاهنامه؛ «خدا»؛ «طبیعت»؛ تناظر مفهومی؛ فلسفۀ یونان باستان | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2 |
||