| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,201 |
| تعداد مقالات | 17,933 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,988,719 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,778,205 |
بررسی مقایسهای تأثیر دینداری و نگرشهای جنسیتی بر قصد فرزندآوری به تفکیک جنسیت در شهر تهران . | ||
| برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی | ||
| مقاله 6، دوره 8، شماره 32، مهر 1396، صفحه 171-202 اصل مقاله (535.57 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjsd.2017.8429 | ||
| نویسنده | ||
| فاطمه مدیری | ||
| استادیار جامعهشناسی، موسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور، گروه مطالعات خانواده. | ||
| چکیده | ||
| چکیده با توجه به مطالعات متعدد که نشان از تاثیر متفاوت دینداری و نگرشهای جنسیتی بر فرزندآوری و وجود تفاوتهای جنسیتی در این حوزه دارد، این تحقیق با هدف بررسی و مقایسه تأثیر دینداری و نگرشهای جنسیتی بر تعداد فرزندان قصد شده، به تفکیک جنسیت انجام شده است. جامعه آماری پیمایش، متاهلین شهر تهران بوده و با استفاده از فرمول کوکران و اثر طرح مطلوب، 1272 مرد و زن متاهل که سن زن در خانواده ایشان 15 تا 49 سال بود، انتخاب شده است. شیوه نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای و ابزار مورد استفاده پرسشنامه بوده و در تحلیل دادهها از آزمونهای همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شده است. یافتهها نشان میدهد، گرایش افراد به دین نسبتا بالاست و نگرشهای جنسیتی برابرطلبانه در سطح وسیعی دیده میشود. زنان دیندارتر از مردان بوده و نگرشهای جنسیتی برابرطلبانهتری دارند. بهطوریکه حدود 60 درصد از مردان و 70 درصد از زنان دینداری متوسط و بالاتر و حدود 50 درصد مردان و 70 درصد زنان نگرشهای جنسیتی برابرطلبانه در سطح بالا را گزارش کردهاند. نتایج تحلیل مسیر نشان میدهد تعداد فرزندان قصد شده در هر دو جنس متأثر از دینداری و نگرشهای جنسیتی بوده و دینداری بیش از نگرشهای جنسیتی بر تعداد فرزندان قصد شده اثرگذار است. الگوی تقریبا مشابهی در تاثیر دینداری و نگرشهای جنسیتی بر قصد فرزندآوری در مردان و زنان وجود داشته، اما تفاوتهای جنسیتی نیز مشهود است. نتایج تحقیق نشان میدهد اتخاذ سیاستهای مناسب میتواند در رسیدن به جمعیت مطلوب کمککننده باشد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| واژههای کلیدی:قصد فرزندآوری؛ دینداری؛ نگرشهای جنسیتی؛ نظریه گذار دوم جمعیتی؛ نظریه تغییر ارزشهای نسلی | ||
| مراجع | ||
|
منابع - آزاد ارمکی، تقی؛ مدیری، فاطمه. (1390)، «تأثیر متفاوت دینداری بر حوزههای عمومی و خصوصی»، مطالعات فرهنگی جوانان. - اینگلهارت، رونالد. (1373)، تحول فرهنگی در جامعه پیشرفته صنعتی، ترجمه مریم وتر، تهران: کویر. - اینگلهارت، رونالد؛ نوریس، پیپا. (1387)، مقدس و عرفی: دین و سیاست در جهان: کندوکاوی در جوامع مذهبی و غیرمذهبی، ترجمه مریم وتر، تهران: کویر. - پارسامهر، مهربان؛ دیوبند، فائزه. (1390)، «بررسی رابطه بین میزان دینداری والدین با خشونت میان فردی فرزندان پسر دبیرستانی»، روانشناسی و دین، سال چهارم، شماره 1. - توسلی، غلامعباس؛ مرشدی، ابوالفضل. (1385)، «بررسی سطح دینداری و گرایشهای دینی دانشجویان (مطالعه موردی: دانشگاه صنعتی امیرکبیر)»، جامعهشناسی ایران، دوره هفتم، شماره 4. - خمسهای، اکرم. (1386)، «بررسی نقش عوامل فرهنگی - اجتماعی بر طرحوارههای نقشی جنسیتی در دو گروه قومی از دانشجویان در ایران، مطالعات روانشناسی، دوره 3، شماره 2 . - خواجه نوری، بیژن. (1386)، «بررسی عوامل مؤثر بر نگرش نقش جنسیتی دانش آموزان دبیرستانی شهرستان آباده»، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان، شماره 28. - رستگارخالد، امیر؛ محمدی، میثم. (1394)، «تغییرات فرهنگی و اُفت باروری در ایران (بر پایه تحلیل ثانوی دادههای پیمایش ارزشها و نگرشهای ایرانیان)»، جامعهشناسیکاربردی، سال بیستوششم، شماره پیاپی (85)، شماره دوم. - روحانی، عباس؛ معنویپور، داود. (1388)، رابطه عمل به باورهای دینی با شادکامی و رضایت زناشویی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد مبارکه»، دانش و پژوهش در روانشناسی، شماره 35. - ریاحی، محمداسماعیل. (1386)، «عوامل اجتماعی- خانوادگی موثر بر نگرش جنسیتی جوانان استان مازندران»، رفاه اجتماعی، دوره 6، شماره 25. - زینآبادی، مرتضی. (1385)، بررسی رابطه نگرش مذهبی و نگرش جنسیتی با الگوهای خانوادگی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. - سراجزاده، سید حسین؛ پویافر، محمدرضا. (1387)، «دین و نظم اجتماعی: بررسی رابطه دینداری با احساس آنومی و کجروی در میان نمونهای از دانشجویان»، مسائل اجتماعی ایران، سال 16، شماره 63. - سراجزاده، سیدحسین؛ جواهری، فاطمه. (1385)، «برابریگرایی جنسیتی در میان دانشجویان و متغیرهای زمینهای و نگرشی مرتبط با آن»، جامعهشناسی ایران، دوره 7، شماره 2. - سروش، مریم؛ بحرانی، شعله. (1392)، «رابطة دینداری، نگرش به نقشهای جنسیتی و نگرش به فرزند، با تعداد واقعی و ایدهآل فرزند»، زندرتوسعهوسیاست، دوره 11، شماره 2، تابستان. - سودانی، منصور؛ محمدی، کبری؛ احیا کننده، منیژه. (1388)، «بررسی رابطه دینداری با رضایت زناشویی دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز»، سخنرانی در چهارمین کنگره ملی آسیبشناسی خانواده. - شجاعیزند، علیرضا. (1384)، «مدلی برای سنجش دینداری در ایران»، مجله جامعهشناسی ایران، دوره ششم، شماره 1. - عباسی شوازی، محمد جلال؛ حسینی چاووشی، میمنت. (1392)، «روند و سطح باروری طی چهار دهه اخیر در ایران: کاربرد روش فرزندان خود در برآورد باروری در سرشماریهای 1365 و 1390، گزارش تحقیقاتی، پژوهشکده آمار، مرکز آمار ایران. - عنایت، حلیمه و دیگران. (1390)، مطالعه رفتار و نگرش باروری دو نسل مادران و دختران و عوامل فرهنگی مرتبط با آن، پژوهشنامهجامعهشناسیجوانان، سال اول، شماره اول. - فاضلی، نعمتالله؛ علینقیان، شیوا. (1390)، «گونهشناسی الگوهای در حال ظهور زندگی خانوادگی در شهر تهران»: www. wul. ir/image/pdf/article_dr_alinaghian. pdf - مدیری، فاطمه. (1392)، بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر ارزشهای خانوادگی با تأکید بر نقش دینداری، رساله دکتری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات تهران. - مدیری، فاطمه. (1394)، بررسی سبک زندگی متاهلین و تعیین کنندههای آن (مورد مطالعه: شهر تهران)، موسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور. - مدیری، فاطمه؛ آزادارمکی، تقی. (1392)، «جنسیت و دینداری»، جامعهشناسی کاربردی، دوره 24، شماره 3 (پیاپی 51). - مدیری، فاطمه؛ مهدوی، محمد صادق. (1394)، «ارزشهای پست مدرن خانوادگی در شهر تهران»، خانواده پژوهی، دوره یازدهم، شماره 43. - مرکز آمار ایران. (1390)، نتایج سرشماری نفوس و مسکن. - مرکز آمار ایران. (بیتا)، طبقهبندی سطوح آموزشی و رشتههای تحصیلی ایران. - مرکز آمار ایران. (1391)، دفتر جمعیت، نیروی کار و سرشماری، چکیده نتایج طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوارهای روستایی و شهری. - موحد، مجید؛ عنایت، حلیمه. (1385)، «اسلام و دموکراسی بررسی جامعهشناختی رابطه میان دینداری و تمایل به دموکراسی»، مطالعات اجتماعی ایران، شماره 1. - همیلتون، مالکوم. (1381)، جامعهشناسی دین، محسن ثلاثی، تبیان. - هومین فر، الهام. (1382)، «تحول جامعهپذیری جنسیتی»، زن در توسعه و سیاست، دوره 1، شماره 7.
- Berghammer, C. (2012), “Family life trajectories and religiosity in Austria”, European Sociological Review 28 (1), pp: 127–144.
- Castles, Francis G. (2003), “The World Turned Upside Down: Below Replacement Fertility, Changing Preferences and Family-Friendly Public Policy in 21 OECD Countries”, Journal of European Social Policy, 13, pp: 209-227. DOI: 10. 1177/09589287030133001.
- Coleman, D. (2004), Why we don't have to believe without doubting in the 'Second Demographic Transition': Some agnostic comments, Vienna Yearbook of Population Research. DOI:
10. 1553/populationyearbook2004s11.
- Derosas R& Van Poppel F. (2006), Religion and the Decline of Fertility in the Western World. Dordrecht: Springer.
- Ferna´ndez R.& Fogli A.& Olivetti C. (2004), Preference formation and the rise of women’s labor forceparticipation: Evidence from WWII. NBER Working Papers 10589.
- Fernandez R.& Fogli A. (2009), “Culture: An empirical investigation of beliefs, work, and fertility”, American Economic Journal: Macroeconomics 1 (1). pp: 146–177.
- Fortin NM. (2005), “Gender role attitudes and the labour market outcomes of women across OECD countries”, Oxford Review of Economic Policy 21. pp: 416–438.
- Glick, P.& Fiske, S. T. (1996), “The Ambivalent Sexism Inventory: Differentiating hostile and benevolent sexism”, Journal of Personality and Social Psychology, 70. PP: 491-512.
- Guetto, Raffaele& Luijkx, Ruud& Scherer, Stefani. (2015), “Religiosity, gender attitudes and women’s labour market participation and fertility decisions in Europe”, Acta Sociologica, Vol. 58 (2), pp: 155–172. DOI: 10. 1177/0001699315573335.
- Halman, L& T. Pettersson. (1996), “Morality and Religion: A Weakened Relationship?”, Emprical Theology، V 9. N 2. pp: 30 – 47.
- Huber, S. & Huber W. (2012), “The Centrality of Religiosity Scale (CRS)”, Religions, 3 (3), pp: 710-724; doi: 10. 3390/rel3030710.
- Lesthaeghe, R. (2010), “The unfolding story of the second demographic transition”, Population and Development Review 36 (2), pp: 211–251.
- McDonald, P. (2000), “Gender equity in theories of fertility transition”, Population and DevelopmentReview, 26 (3), pp: 427–439.
- McDonald, P. (2002), “Sustaining fertility through public policy: The range of options”, Population, 57 (3), pp: 417 – 446.
- Miettinen, A.& Basten, S.& Rotkirch, A. (2011), “Gender equality and fertility intentions revisited: Evidence from Finland”, Demographic Research, Vol 24 (20), pp: 469-496.
- Neels, Karel. (2005), “Fertility Postponement: Cultural Dynamics or Structural Change”, Population Studies, No. 25, pp: 72-94.
- Philipov D.& Berghammer, C. (2007), “Religion and fertility ideals, intentions and behaviour: A comparative study of European countries”, Vienna Yearbook of Population Research, 5, pp: 271–305.
- Spence, JT& Helmreich, RL. (1972), “The Attitudes toward Women Scale: an objective instrument to measure attitudes toward the rights and roles of women in contemporary society”, JSAS Cat, Select Doc. Psychol, 2 PP: 66-7.
- Steiber N.& Haas B. (2012), “State of the art. Advances in explaining women’s employment patterns”, Socio-Economic Review, 10 (2), pp: 343–367.
- Surkyn, J.& R. Lesthaegh. (2004), “Value Orientations and the Second Demographic Transition (STD) in Northern, Western and Southern Europe: An Update”, Demographic Research, Special Collection 3, Article 3 (www. demographic-research. org).
- Swim, J. K.& Aikin, K. J& Hall, W. S& Hunter, B. A. (1995), “Sexism and racism: Old-fashioned and modern prejudices”, Journal of Personality and Social Psychology, 68 (2), PP: 199-214.
- Van de Kaa D J. (2001), “Postmodern fertility preferences: From changing value orientation to new behavior”, Population and Development Review, pp: 290-331.
- Van de Kaa, D. J. (1997), “Options and sequences: Europe’s demographic patterns”, Journal of the Australian Population Association, 14 (1), pp: 1-30.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,021 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,341 |
||