| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,117 |
| تعداد مقالات | 17,074 |
| تعداد مشاهده مقاله | 48,206,378 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 26,360,232 |
کاربست تئوری الیگارشی نوگرای ادوارد شیلز بر دوره پهلوی دوم (1357-1332) | ||
| دولت پژوهی | ||
| مقاله 2، دوره 6، شماره 24، بهمن 1399، صفحه 41-72 اصل مقاله (308.92 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/tssq.2021.53864.945 | ||
| نویسنده | ||
| محمد رادمرد* | ||
| استادیار علوم سیاسی دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران | ||
| چکیده | ||
| حکومت پهلوی دوم تاکنون موضوع آثار بسیاری بوده است. اما در این میان پژوهش‌های کمتری به بحث درباره ماهیت و شکل نظام سیاسی این دوره پرداخته‌اند. حال با توجه به آنکه به باور برخی محققان، در این دوره توسعه اقتصادی در دستور کار حکومت بوده؛ می‌توان با تاکید بر مقوله نوسازی به بررسی شکل نظام سیاسی در این دوره از تاریخ معاصر ایران پرداخت. ادوارد شیلز از جمله متفکرانی است که از منظر توسعه و با تاکید بر توسعه سیاسی به دسته‌بندی نظام‌های سیاسی پرداخته است. شیلز نظام‌های سیاسی را به پنج دسته تقسیم می‌کند: دموکراسی سیاسی، دموکراسی هدایت شده، الیگارشی نوگرا، الیگارشی تمامیت‌خواه و الیگارشی سنتی. بر این اساس، سوال پژوهش این است که کدام یک از انواع نظام‌های سیاسی را می‌توان با واقعیت‌های حکومت پهلوی دوم منطبق دانست؟ به نظر می‌رسد در چارچوب تقسیم‌بندی شیلز باید حکومت پهلوی دوم (1332-1357) را به مثابه یک الیگارشی نوگرا در نظر گرفت. بدین ترتیب پژوهش پیش‌رو تلاش می‌کند تا ضمن بیان ویژگی‌های برجسته و شاخص نظام‌های الیگارشی نوگرا از منظر شیلز، واقعیت‌های حاکم در دوره پهلوی دوم (1332- 1357) را با آن تطبیق دهد. کاربست این نظریه در این دوره تاریخی به خوبی می‌تواند نسبت و میزان همراهی و همگامی دیکتاتوری و نوسازی را در برهه‌هایی از تاریخ یک کشور و هزینه- فایده آن نشان دهد. این پژوهش از روش توصیفی- تحلیلی بهره می‌برد و گردآوری داده‌ها در آن کتابخانه‌ای است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| الیگارشی نوگرا؛ پهلوی دوم؛ نوسازی؛ نخبگان بسته؛ فساد؛ سرکوب مخالفان | ||
| مراجع | ||
الف) فارسیازغندی، علیرضا، (1384)، تاریخ تحولات سیاسی و اجتماعی ایران، چاپ سوم، تهران: انتشارات سمت.
اسدی، علی، تهرانیان، مجید، (1396)، صدایی که شنیده نشد، به کوشش عباس عبدی و محسن گودرزی، چاپ چهارم، تهران: نشر نی.
اسمیث، بنیامین، (1397)، دوران‌های سخت در سرزمین‌های فراوانی، ترجمه علی طیبی، تهران: شیرازه کتاب ما.
افضلی، رسول و همکاران، (1386)، دولت مدرن در ایران، تهران: انتشارات دانشگاه مفید.
آبراهامیان، یرواند، (1381)، ایران بین دو انقلاب، ترجمه کاظم فیروزمند و دیگران، چاپ پنجم، تهران: نشر مرکز.
آبراهامیان، یرواند، (1392)، کودتا، ترجمه: محمدابراهیم فتاحی، چاپ سوم، تهران: نشر نی.
آبراهامیان، یرواند، (1391)، تاریخ ایران مدرن، چاپ هشتم، ترجمه محمد ابراهیم فتاحی، تهران: نشر نی.
بدیع، برتران، (1379)، توسعه سیاسی، ترجمه: احمد نقیب‌زاده، تهران: نشر قومس.
بروجردی، مهرزاد، (1393)، روشنفکران ایرانی و غرب، ترجمه جمشید شیرازی، چاپ ششم، تهران: نشر فرزان روز.
پارسونز، آنتونی، (1390)، غرور و سقوط، ترجمه سید محمدصادق حسینی عسکرانی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
پهلوی، محمدرضا، (بی‌تا)، به سوی تمدن بزرگ، بی‌جا: مرکز پژوهش و فرهنگ سیاسی دوران پهلوی.
ثابتی، پرویز، (1390)، بررسی علل و عوامل فروپاشی حکومت شاهنشاهی: گفتگو با پرویز ثابتی (مدیر امنیت داخلی ساواک)، به کوشش عرفان قانعی فرد، بی جا: شهر کتاب.
جامی، (1385)، گذشته چراغ راه آینده است، چاپ هشتم، تهران: جامی.
دلفروز، محمدتقی، (1393)، دولت و توسعه اقتصادی، تهران: انتشارات آگاه.
راجی، پرویز، (1382)، خدمتگزار تخت طاووس، ترجمه ح.ا.مهران، چاپ یازدهم، تهران: انتشارات اطلاعات.
ساعی، احمد، (1394)، مسائل سیاسی ـ اقتصادی جهان سوم، چاپ شانزدهم تهران: انتشارات سمت.
سوداگر، محمدرضا، (1369)، رشد روابط سرمایه‌داری در ایران (مرحله گسترش 1342-1357)، تهران: انتشارات شعله اندیشه.
شکاری، عبدالقیوم، (1379)، نظریه دولت تحصیلدار و انقلاب اسلامی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
شهابی، هوشنگ و لینز، خوان، (1380)، نظام‌های سلطانی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر شیرازه
شیرزادی، رضا، (1391)، نوسازی، توسعه، جهانی شدن، تهران: انتشارات آگه.
علم، اسدالله، (1390)، یادداشت‌های علم (جلد پنجم)، ویرایش علینقی عالیخانی، چاپ دوم، تهران: کتابسرا.
عمیدی نوری، ابوالحسن، (1397)، یادداشت‌های یک روزنامه‌نگار، جلد 6، تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران.
فوران، جان، (1380)، مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران، ترجمه احمد تدین، چاپ سوم، تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا.
کدی، نیکی، (1377)، ریشه‌های انقلاب ایران، ترجمه عبدالرحیم گواهی، چاپ دوم، تهران: انتشارات قلم.
گازیوروسکی، مارک، (1372)، سیاست خارجی آمریکا و شاه، ترجمه فریدون فاطمی، تهران: نشر مرکز.
گودرزی، محسن و نصر اصفهانی، آرش، (1398)، تهران 56: سیمای تهران در پژوهشی فراموش شده، تهران: نشر نی.
لاینگ، مارگارت، (1371)، مصاحبه با شاه، ترجمه اردشیر روشنگر، تهران: نشر البرز.
لمتون، آن، (1394)، اصلاحات ارضی در ایران، ترجمه: مهدی اسحاقیان، تهران: انتشارات امیرکبیر.
مقصودی، مجتبی و همکاران، (1380)، تحولات سیاسی اجتماعی ایران 1320-1357، تهران: انتشارات روزنه.
هوشنگ مهدوی، عبدالرضا، (1375)، سیاست خارجی ایران در دوران پهلوی، چاپ سوم، تهران: انتشارات البرز.
نجاتی، غلامرضا، (1384)، تاریخ بیست و پنج ساله ایران، تهران: انتشارات رسا.
نجاتی، غلامرضا، (1373)، ماجرای کودتای سرلشگر قرنی، تهران: انتشارات رسا.
نیازمند، رضا، (1397)، تکنوکراسی و سیاستگذاری اقتصادی در ایران، به کوشش علی اصغر سعیدی، چاپ نهم، تهران: انتشارات لوح فکر.
نیلی، مسعود و کریمی، محسن، (1396)، برنامه‌ریزی در ایران 1316-1356، چاپ دوم، تهران: نشر نی.
همایون کاتوزیان، محمدعلی، (1379)، اقتصاد سیاسی ایران، ترجمه محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، تهران: انتشارات مرکز.
هویدا، فریدون، (1386)، سقوط شاه، ترجمه ح.ا.مهران، چاپ نهم، تهران: انتشارات اطلاعات.
منابع مطبوعاتیروزنامه اطلاعات، شماره 14920، 7 بهمن 1354.
منابع اینترنتیمشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره نوزدهم، جلسه 23(29 مهر 1337) قابل بازیابی در:
www.ical.ir/ical/fa/Content/4_artmajles1/جلسه ـ233ـ صورت ـ مشروح ـ مذاکرات ـ مجلس ـ روز ـ سه شنبه ـ 29 ـ مهر ـ ماه ـ1337.
ب) انگلیسیShils, Edvard, (1960), “Political Development in the New State II”, Comparative Studies in Society and Hi | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,303 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 959 |
||