| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,224 |
| تعداد مقالات | 18,166 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,948,890 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 29,015,057 |
تناص قرآنی در صحیفۀ سجادیه؛ مطالعۀ موردی موضوع شیطان | ||
| سراج منیر | ||
| مقاله 1، دوره 10، شماره 34، فروردین 1398، صفحه 7-36 اصل مقاله (481.34 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ajsm.2020.39544.1506 | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه علایی رحمانی1؛ فرشته معتمد لنگرودی* 2؛ فریده امینی3 | ||
| 1دانشیار علوم قران و حدیث، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران. | ||
| 2دانشجوی دکتری علوم قران و حدیث، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران. | ||
| 3دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| «بینامتنیت» نظریهای است که بر ضرورت وجود رابطه بین متون تأکید دارد و روابط بین متون و چگونگی ارتباط آنها را مورد کنکاش قرار میدهد. کاربست این نظریه در حیطه قرآن و احادیث در تبیین پیوند عمیق قرآن و عترت مؤثر است. این پژوهش به روابط بینامتنی دعاهای صحیفه سجادیه در موضوع شیطان با قرآن میپردازد تا افق معنایی جدیدی از این دعاها را ارائه دهد.روش مورد استفاده در این جستار، تحلیلی-اسنادی است. به نظر میرسد تعامل آگاهانه امام سجاد(ع) با قرآن زمینه سازش و هماهنگی میان متن پنهان و متن حاضر را فراهم کردهاست. صحیفه سجادیه همچون قرآن در موضوع شیطان به اوصاف و عملکرد شیطان پرداخته است و در موارد زیادی درک عمیق دعاهای مربوط به دفع شیطان تنها در پرتو شناخت رابطه کیفی آنها با قرآن امکانپذیر نیست، با خوانش دقیق، دعاهای صحیفه سجادیه، به این نتیجه میرسیم که بیشترین شکل روابط بینامتنی قرآن با این ادعیه، به صورت نفی متوازی است که در آن، امام سجاد(ع) نوعی سازش میان متن پنهان و متن حاضر ایجاد کرده اند و تعاملی آگاهانه با آن پدید آورده اند.حضرت در دعاهای خویش با تکیه بر مضامین قرآنی از موضوعاتی چون دامهای شیطان، کید و مکر شیطان، تزیین امور باطل توسط او، دور کردن شیطان با قدرت عبادت الهی، حفظ فرزندانش از شرّ شیطان، قرار نگرفتن در شمار دوستان شیطان و ... سخن گفته است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| قرآن؛ صحیفۀ سجادیه؛ امام سجاد (ع)؛ روابط بینامتنی؛ شیطان | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. صحیفۀ سجادیه. (1387ش.). ترجمه الهی قمشهای تهران: انتشارات پروهان. ابن منظور، محمد بن مکرم. (1414ق.). لسان العرب. بیروت: دار صادر. اقبالی، عباس فاطمه حسنخانی. (1391ش.). «بینامتنیت قرآنی در صحیفه سجادیه». مطالعات متون ادبی اسلامی، دوره1. شماره1. صص 31-43. تزوتان، تودوروف. (1382ش.). بوطیقای ساختارگرا. ترجمه: محمد نبوی. چاپ دوم. تهران: نشر آگه. جوادی آملی ، عبدالله. (1389ش.). تفسیر تسنیم. قم: مرکز نشر اسراء. _____________. (1384ش.). حماسه و عرفان. قم: مرکز نشر اسراء. _____________. (۱۳۸۳). توحید در قرآن. قم: مرکز نشر اسراء. حافظ، صبری. (1984). «التناص و إشاریات العمل الأدبی». مجله البلاغه المقارنه. العدد الرابع. صص10-35. خلجی، محمد تقی. (1383). اسرار خاموشان. قم: پرتو خورشید. راغب اصفهانى، حسین بن محمد. (1412). المفردات فی غریب القرآن. بیروت: دارالعلم الدار الشامیه. ساسانی، فرهاد. (1384). «تأثیر روابط بینامتنی در خوانش متن». تهران: فصلنامۀ زبان و زبانشناسی. سال اول. شماره دوم. صص 39-55. ستودهنیا، محمد رضا و زهرا محققیان. (1395ش.). «بینامتنی قرآن کریم با صحیفه سجادیه». پژوهشهای زبانشناختی قرآن. دوره5. شماره9، صص21-36. طباطبائی، محمد حسین. (1417). المیزان فى تفسیر القرآن. قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعۀ مدرسین حوزه علمیه قم. طبرسی، فضل بن حسن. (1372). مجمع البیان فى تفسیر القرآن. تهران: انتشارات ناصر خسرو. عبّاسزاده، حمید. (1389). «اقتباسهای قرآنی در نهج البلاغه». قم: فصلنامۀ مطالعات تفسیری. سال اول، شماره1.صص 1-18. فتاحیزاده، فتحیه و عارفه داودی. ( 1395ش.). «تجلّی قرآن در دعای مکارم اخلاق امام سجاد (ع) با رویکرد بینامتنی». سراج منیر. سال7. شماره23. صص 7-30. گراهام، آلن. (1385). بینامتنیت. ترجمۀ پیام یزدانجو. چاپ اول. تهران: نشر مرکز. مسبوق، مهدی. (1392). «بینامتنیت قرآن با نهج البلاغه». تهران: تحقیقات علوم قرآن و حدیث. سال10. شماره2. صص 205-224. مکارم شیرازى، ناصر و همکاران. (1374). تفسیر نمونه. تهران: دار الکتب الإسلامیه. مدرسی، محمدتقی. (1419). من هدی القرآن. تهران: نشر دار محبی الحسین. مصطفوى، حسن. (1360). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. مطهری، مرتضی. (1371). عدل الهی. چاپ ششم. تهران: صدرا. ممدوحی، حسن. (1383). شناخت و شهود. قم: بوستان کتاب. ناهم، احمد. (2004). التناص فی شعر الرواد دراسة، الطبعه الأولی. بغداد: دار الشؤون الثقافیه العامه. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 890 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 437 |
||