تأملی دربارۀ پیش‏داوری‏های مشکوک و پنهان در معرفت‏شناسیِ دکارت

ربیعی, جواد; نوظهور, یوسف

doi:10.22054/wph.2024.74618.2166

فهرست نشریات

اخذ رتبه توسط نشریه پژوهش‌های رهبری آموزش از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

اخذ رتبه «الف» توسط نشریه پژوهشنامه معارف قرآنی از وزرات علوم، تحقیقات و فناوری

نشست مشورتی مسئولان مجلات علمی دانشگاه علامه‌طباطبائی

نتایج ارزیابی علمی نشریات دانشگاه علامه طباطبائی در سال ۱۴۰۱; 19عنوان موفق به دریافت رتبه الف شدند.

تعداد نشریات	59
تعداد شماره‌ها	1,967
تعداد مقالات	15,739
تعداد مشاهده مقاله	38,561,117
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	22,752,409

	تأملی دربارۀ پیش‏داوری‏های مشکوک و پنهان در معرفت‏شناسیِ دکارت
حکمت و فلسفه
مقاله 3، دوره 20، شماره 77، فروردین 1403، صفحه 59-84 اصل مقاله (805.11 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/wph.2024.74618.2166
نویسندگان
جواد ربیعی^* ¹؛ یوسف نوظهور²
¹دانشجوی دکتری فلسفه دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
²دانشیار گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
چکیده
ما در این مقاله دو هدف را پیگیری می‏کنیم: شرح دقیقِ معرفت‏شناسیِ دکارت و شرحِ برخی پیش‎‏داوری‏های پنهان و مشکوک در معرفت‏شناسیِ او. منظور دکارت از فکر اموری هستند که ما از آن‏ها آگاهیِ بی‏واسطه داریم. تصور از نظر دکارت محتوایِ یک فکر است. مهم‏ترین تصور از نظر دکارت تصورات فطری هستند. تصورات فطری از نظر او تصوراتی هستند که اگر "منِ" اندیشنده به‌خوبی دربارۀ آن‏ها تأمل کند، هیچ شکی دربارۀ آن‏ها پیدا نمی‏کند. دکارت به دو نوع شناخت قائل بود: استنتاج و تجربه. استنتاج از نظر دکارت، زنجیره‏ای از استدلال‏هاست که همگی از شناخت ضروری برخوردار هستند. این زنجیره درنهایت از یقینی‏ترین امر که در فلسفۀ دکارت شهود است سرچشمه می‏گیرد. شهود به نظر او از تصورات فطری به دست می‏آید. حقیقت به نظر دکارت عبارت است از حکم کردن به تصوری است که وضوح و تمایز کامل دارد. در مقابل آن خطا عبارت است از حکم کردن به تصوری که وضوح و تمایز کامل ندارد. مهم‏ترین یقینی که به نظر دکارت شهودی است و بر هیچ پیش‏داوری‏ای استوار نیست، اصل کوگیتوست. اصل کوگیتویی که دکارت در کتاب تأملات بیان می‏کند چنین است: من می‏اندیشم، پس هستم. به نظر نگارندگان این مقاله اصل کوگیتو که به‌منزلۀ میوۀ معرفت‏شناسیِ دکارت است، حداقل بر چهار پیش‏داوریِ پنهان و مشکوک استوار است: حافظه، زبان، عقلانیتِ به دور از جنون و ناخودآگاهِ پنهان.
کلیدواژه‌ها
اصل کوگیتو؛ پیش‏داوری؛ حقیقت؛ خطا؛ معرفت‏شناسی

مراجع
برول، لوسین لوی. (1390). کارکردهای ذهنی در جوامع‏ عقب‏مانده، مترجم: یدالله موقن، تهران هرمس. دکارت، رنه. (1388). گفتار در روش در سیر حکمت در اروپا، مترجم: محمد علی فروغی، تهران: هرمس. ضیاءشهابی، پرویز. (1391). درآمدی پدیدارشناسانه به فلسفۀ دکارت، تهران: هرمس. فروید، زیگموند. (1402). درسگفتارهای مقدماتیِ روانکاوی، مترجم: علی الوند، تهران: نشر قطره . کاتینگم، جان .(1392). دکارت، مترجم: سید مصطفی شهرآیینی،تهران: نی. لیر، جاناتان. (1399). فروید، مترجمان: مجتبی جعفری و علیرضا طهماسب، تهران: نشر نو . یونگ، کارل گوستاو. (1401). روان‏شناسیِ ضمیر ناخودآگاه، مترجم: محمدعلی امیری، تهران: علمی و فرهنگی. Cottingham, John. (1988). a history of western philosophy (4): The Rationalists, New York: Oxford University press. Cottingham, John. (1993). a Descartes Dictionary, Oxford: Blackwell Publishers. Davidson, Donald. (2007). Paradoxes of irrationality, in Philosophical essays on Freud, Cambridge: Cambridge University Press. Descartes, René. (1984). the Philosophical Writings of Descartes, New York: Cambridge University Press. Descartes, René. (1985). the Philosophical Writings of Descartes, New York: Cambridge University Press. Gardner, Sebastian. (2006). Irrationality and the Philosophy of Psychoanalysis, New York: Cambridge University Press. Gilson, Etienne. (1950). the unity of philosophical Experience, New York: Charles Scribner’s sons. Spinoza, Baruch. (1961). The Principle Descartes’s Philosophy, translated by Halbert Hains Britan, Illinois: The open course publishing company. References Bruhl, Lucien Levy. (2010). mental functions in backward societies, translator: Yadullah Moqen, Tehran: Hermes. [In Persian] Cottingham, John. (2012). Descartes, translator: Seyyed Mostafa Shahreayini, Tehran: Ney. [In Persian] Descartes, Rene. (2009). Speech in method in the course of wisdom in Europe, translator: Mohammad Ali Foroughi, Tehran: Hermes. [In Persian] Freud, Sigmund (2023). Introductory lectures on psychoanalysis, translator: Ali Alvand, Tehran: Ghatreh Publications. [In Persian] Jung, Carl Gustav (2022). Psychology of the unconscious mind, translator: Mohammad Ali Amiri, Tehran: Elmi Farhangi. [In Persian] Lear, Jonathan. (2019). Freud, translators: Mojtaba Jafari and Alireza Tahmaseb, Tehran: No Publishing. [In Persian] Zia Shahabi, Parviz (2011). A phenomenological introduction to Descartes' philosophy, Tehran: Hermes. [In Persian]
آمار تعداد مشاهده مقاله: 23 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 16

سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب

پیوندهای مفید

اخبار و اعلانات

آمار

تأملی دربارۀ پیش‏داوری‏های مشکوک و پنهان در معرفت‏شناسیِ دکارت