تعداد نشریات | 55 |
تعداد شمارهها | 1,838 |
تعداد مقالات | 14,670 |
تعداد مشاهده مقاله | 31,771,566 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,751,313 |
جریان توسعهگرایان لیبرال و توسعه پس از انقلاب اسلامی (با تأکید بر دولت) | ||
دولت پژوهی | ||
مقاله 4، دوره 1، شماره 4، اسفند 1394، صفحه 119-156 اصل مقاله (328.72 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/tssq.2016.3948 | ||
نویسندگان | ||
محمدباقر خرمشاد* 1؛ مجید نجاتپور2 | ||
1دانشیار علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی | ||
2دکترای علوم سیاسی از دانشگاه علامه طباطبائی | ||
چکیده | ||
پس از انقلاب اسلامی، جریانهای فکری و سیاسی در راستای عملی نمودن نظریههای بومی، تحولات بینالمللی و تشدید روند جهانی شدن، نسبت به گذشته بهنحوی عمیقتر و اساسیتر به مفهوم توسعه پرداختند. جریان توسعهگرایان لیبرال پس از انقلاب و در پی تحول فضای گفتمانی از درون جدالهای فکری و سیاسی دههی هفتاد سر برآورد و اندکاندک زمینه را برای طرح مسائل نوسازی و توسعه کشور بیش از پیش فرآهم میدید. اگر بخواهیم با اتخاذ رویکردی ایجابی به فهم هر چه دقیقتر محتوی و بنمایههای فکری ـ سیاسی جریان لیبرال توسعهگرا در ایران بپردازیم؛ به ناچار باید به آرا و آثار محمود سریعالقلم و موسی غنینژاد که در این جریان نقش فعال فکریـ سیاسی داشتهاند، مراجعه نماییم. گفتمان توسعه در این جریان همواره میکوشد تا مفاهیم اصلی چون حکومت قانون، آزادیخواهی، اقتصاد بازار، جهانیشدن، دولت حداقلی و حقوق بشر را حول دال مرکزی «نوسازی لیبرالی» مفصلبندی نماید. پژوهش حاضر با استفاده از الگوی تحلیلی جریان-گفتمان و بهرهگیری از ظرفیتهای روش جریانشناسی و گفتمان، میکوشد تا نوع نگاه جریان توسعه گرایان لیبرال به گفتمان توسعه را ارزیابی نماید. سوال اصلی مقاله حاضر این است که توسعه در گفتمان جریان توسعهگرایان لیبرال دستخوش چه تحولاتی شده است؟ در پاسخ به پرسش فوق میتوان گفت که توسعه در گفتمان جریان توسعهگرای لیبرال با عام و جهانشمول دیدن روند نوسازی و گذار از جامعه سنتی به جامعه مدرن و دال مرکزی «نوسازی لیبرالی» بازنمایی شده است. با توجه به پژوهش حاضر، دیدگاه این جریان در عرصهی اقتصاد، سیاست و فرهنگ به شکلگیری گفتمان توسعهخواهی میانجامد که در آن، آزادی اقتصادی و توسعهی سیاسی همبستگی شدید دارد. اگرچه آنها توسعهی نهادهای مدنی سیاسی را در شرایط امروز مقدم بر آزادسازیهای اقتصادی میدانند اما میان این دو ارتباط تنگاتنگی برقرار کرده و از ایدهی دموکراسی مطابق آزادیهای فردی بهعنوان یک ارزش سرنوشتساز در اقتصاد یاد میکنند. در مقوله توسعه اقتصادی عمدهترین خواست این جریان، رساندن دولت بهحد وظایف اساسی خود و رفع موانع از نظام بازار آزاد میباشد. | ||
کلیدواژهها | ||
اقتصاد بازار؛ عقلانیت؛ خصوصیسازی؛ دولت؛ توسعه؛ جهانی شدن | ||
مراجع | ||
ازکیا، مصطفی؛ غفاری، غلامرضا. (1387). جامعهشناسی توسعه. تهران: نشر کیهان. جمشیدیها، غلامرضا؛ نصرتی روحالله. (1391). «مطالعه تطبیقی گفتمان توسعه در گفتمان تجددگرا و اعتدالگرا با تأکید بر دیدگاه استاد مرتضی مطهری»، فصلنامه مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی و ایرانی. سال اول. شماره اول. خسروپناه، عبدالحسین. (1390). جریانهای فکری و فرهنگی ایران معاصر. تهران: انجمن حکمت و فلسفه ایران. سریعالقلم، محمود. (1390). ایران و جهانی شدن؛ چالشها و راهحلها. تهران: مجمع تشخیص مصلحت نظام. مرکز تحقیقات استراتژیک، چاپ سوم. سریعالقلم، محمود. (1392). عقلانیت و توسعه یافتگی ایران. چاپ ششم. تهران: نشر فرزان روز. سریعالقلم، محمود. (1393). «سخنرانی دکتر سریعالقلم با عنوان نظریهای برای توسعه ایران». دوشنبه، ١/10/ ١٣٩٣ http://www. ihcs.ac.ir/Pages/Features/NewsDetail.aspx?id=8807 سریعالقلم، محمود. (1390). «ابعاد نامحسوس و خلقی توسعه نیافتگی ایران». قابل دسترسی در وبسایت: http://www.sariolghalam.com
غنینژاد، موسی. (1377). جامعه مدنی، آزادی، اقتصاد و سیاست. تهران: طرح نو غنینژاد، موسی. (1380). «عدالت اجتماعی و اقتصاد». روزنامه اطلاعات. 23/03/1380 غنینژاد، موسی. (1381). «دین و توسعه و چالشهای فرارو». روزنامه جوان. ویژهنامه فرهنگ و اندیشه. غنینژاد، موسی؛ طبیبیان، محمد. (1381). آزادیخواهی نافرجام. تهران: نشر گام نو. غنینژاد، موسی. (1372). «اخلاق و اقتصاد»، ماهنامه اطلاعات سیاسی اقتصادی. فروردین و اردیبهشت، شماره 67 و 68. غنینژاد، موسی. (1378). تجددطلبی و توسعه در ایران امروز. تهران: نشر مرکز. غنینژاد، موسی. (1379). «توسعه بهشت برین نیست». مجله کارآفرین. شماره 1. غنینژاد، موسی. (1379). «روشنفکری ایرانی و بیخبری از توسعه». روزنامه ایران. 25/5/1379. غنینژاد، موسی. (1380). «جهانی شدن و توسعه اقتصادی». نشریه پیام ایران خودرو. آبان. قائمینیا، علیاصغر؛ سعید، موسویثمرین. (1390). شناخت جریانهای فعال اقتصادی در ایران. تهران: مرکز مطالعات و پژوهش های سازمان بسیج دانشجویی. میرزایی؛ شهرداد. (1386). ایران آینده از نگاه سه اندیشمند ایران امروز: موسی غنینژاد، حسن عشایری و رضا منصوری. ویراستار مرتضی رضاییمنش. تهران: دیبایه. همپتن، جین. (1385). فلسفه سیاسی، ترجمه: خشایار دیهیمی. تهران: طرح نو. چاپ دوم. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,510 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,405 |