تعداد نشریات | 57 |
تعداد شمارهها | 1,862 |
تعداد مقالات | 14,898 |
تعداد مشاهده مقاله | 32,645,577 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 20,201,641 |
مبانی معرفتشناسی حکمت اشراق سهروردی | ||
حکمت و فلسفه | ||
مقاله 2، دوره 5، شماره 17، فروردین 1388، صفحه 31-47 اصل مقاله (317.7 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/wph.2009.5766 | ||
نویسنده | ||
سیما سادات نوربخش | ||
هیئت علمی دانشگاه غیر انتفایی | ||
چکیده | ||
بررسی نظام معرفتشناسی شهابالدین سهروردی (549-587ق) به عنوان مؤسس دومین حوزه اندیشه فلسفی در تاریخ فلسفه اسلامی، اهمیت ویژهای دارد. معرفتشناسی او با بررسی تعارضهای منطقی در نظام فلسفی مشاء صورت میگیرد. نظریه سهروردی در باب علم شامل دو جزء است: نخست، جزء سنتزدایی است که سهروردی در آن، به نظریههای مختلف علم، مخصوصاً علم به واسطه تعریف، ادراک حسی، مفاهیم اولی یا مقدم بر تجربه انتقاد میکند. او ابتدا ساختار «تعریف» ارسطویی را نقد کرده که این نقد، نخستین تلاش مهم برای نشان دادن تعارض ساختار ارسطویی و گام نخست در تدوین حکمت اشراق است. سهروردی محدودیتها و نارسایی تعریف را در رسیدن به یقین نشان داده است. به نظر او نظریههای مطرح شده دربارة علم، اگرچه ما را به جنبهای از حقیقت رهنمون کرده و کاملاً نامعتبر نیستند، اما هیچ یک منتهی به یقین نشده و از امکان وقوع علم سخن نگفتهاند. سهروردی نه تنها میکوشد ضابطه صوری متفاوت حاکم بر تعریف را نسبت به مشائیان ابداع کند، بلکه تلقی او از تعریف، جزء اساسی نظریه اشراقی وی از ساختار عقلانی علم است. این اختلاف اساسی مبین دیدگاه کاملاً متفاوت اصول منطقی و معرفتشناسانه در فلسفه است که بر اساس آن جزء دوم نظریه سهروردی شکل میگیرد، به طوری که در حکمت اشراق، برتری از آنِ شهود و بر مبنای نظریه مشاهده- اشراق است. و بر اساس«علم حضوری» تدوین میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
سهروردی؛ معرفت؛ معرفتشناسی؛ تعریف؛ اشراق؛ مشاهده؛ خودآگاهی؛ علم حضوری | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,937 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,597 |