| تعداد نشریات | 60 |
| تعداد شماره‌ها | 2,088 |
| تعداد مقالات | 16,792 |
| تعداد مشاهده مقاله | 45,964,887 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 25,745,905 |
انسان به منزله مساله‌ای زبانی (دیدگاه مولانا محمد بلخی رومی درباره نقش زبان در تعیین وضعیت روانی و رفتار انسان) | ||
| مطالعات روانشناسی بالینی | ||
| مقاله 4، دوره 7، شماره 24، مهر 1395، صفحه 63-97 اصل مقاله (549.48 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/jcps.2016.6515 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین اسکندری1؛ منصوره اعلمی نیا* 2 | ||
| 1دانشیار روان شناسی بالینی دانشگاه علامه طباطبائی | ||
| 2کارشناس ارشد روان شناسی بالینی دانشگاه علامه طباطبائی | ||
| چکیده | ||
| نظریه‌های مطرح در حوزه روانشناسی هریک بنابر پیش‌فرض‌های فلسفی خود، در تبیین رفتار و ماهیت روان انسان بر عوامل متفاوتی تاکید داشته‌اند. در این میان برخی عمدتاً بر جهان عینی و بیرونی تمرکز و تاکید کرده و عوامل برون ذهنی را عوامل اساسی شکل دهنده رفتار انسان به شمار می‌آورند و برخی معتقدند انسان در جهان ذهنی و خصوصی تجربیات خویش زندگی می‌کند که بیشترین تاثیر را بر او دارد. در کنار دو دسته عوامل ذهنی- شخصی و عوامل عینی- بیرونی، می‌توان به عامل سومی اشاره داشت که در عین استقلال بر هر دو تاثیر گذار است؛ این عامل سوم که امری بین‌الاذهانی و اجتماعی محسوب می‌شود، زبان است که اهمیت ویژه‌ای در هستی انسان و شکل‌گیری رفتار او دارد؛ از این رو، تحقیق حاضر درصدد آن است که به بررسی دیدگاه مولانا درباره نقش زبان در تعیین وضعیت روانی و رفتار انسان بپردازد. پژوهش حاضر پژوهشی کیفی و توصیفی - تحلیلی از نوع تحلیل محتواست که به منظور توصیف عینی و کیفی محتوای مفاهیم به صورت نظامدار انجام شده است. در دیدگاه مولانا اساساً ذهن آدمی از زبان او جدا نیست؛ آگاهی انسان همواره ماهیتی کلامی دارد و فعالیت‌های ذهنی همچون ادراک، اندیشه و شناخت در زبان رخ می‌دهند. زبان صورت و شکل معنا را مشخص می‌سازد و افراد تجربه خود از واقعیت را به گونه‌ای خلاق، از طریق معانی موجود در زبان شکل می‌دهند. زبان همچنین خیال انسان را تحت سیطره خود قرار می‌دهد و بر بدن نیز تاثیر می‌گذارد؛ از این رو می‌توان گفت که زبان تعیین کننده اصلی وضعیت روانی و رفتار آدمی به شمار می‌آید و روش بررسی مسائل انسانی، زبان کاوی است. مولانا اهمیت ویژه‌ای برای زبان مجازی و از جمله استعاره و داستان در دستیابی به معنا قائل است. از نظر او محتوای ذهن و آگاهی انسان می‌تواند ساختی روایتی داشته باشد. دیدگاه مولانا به زبان و روایت، دیدگاهی واقع گرا است. هستی انسان ساختاری زبانی دارد و آدمی بر اساس شرایط زبانی اش عمل می کند. زبان، جهان سومی است که بین جهان ذهن و جهان عین قرار دارد و ارتباط آن دو را میسر و میان آن‌ها واسطه‌گری می‌کند. از این رو می‌توان گفت موضوع روانشناسی نه ذهن و فرایندهای ذهنی و نه رفتار، بلکه زبان است. چرا که آنچه ذهن نامیده می‌شود از زبان جدا نیست و فرایندهای ذهنی در واقع فعالیت‌های زبانی هستند و عامل اساسی شکل دهنده رفتار، زبان می‌باشد. پس به منظور دستیابی به سوژه انسانی و شناخت آن، باید ابژه زبان مورد مطالعه قرار گیرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| انسان؛ زبان؛ روایت؛ جهان ذهنی؛ جهان عینی؛ جهان زبان | ||
| مراجع | ||
|
ابراهیمی دینانی، غلامحسین. (1390). فلسفه و ساحت سخن. تهران: هرمس. پژوهنده، لیلا. (1383). کلام نفسی (تکوینی) و کلام لفظی (قول، گفتار). مقالات و بررسی‌ها. شماره 75 . صص 89-104 تودوروف، تزوتان. (1984). منطق گفتگویی میخائیل باختین. (ترجمه داریوش کریمی). تهران: نشر مرکز. (1377). رایت، الیزابت. (1982). نقد روانکاوانه مدرن. (ترجمه حسین پاینده). ارغنون. شماره 4. صص 97-124. (1372). زمانی، کریم. (1388). شرح جامع مثنوی معنوی. تهران: اطلاعات. کدیور، میترا. (1388). مکتب لکان: روانکاوی در قرن بیست و یکم. تهران: اطلاعات. گروندن، ژان. (1994).درآمدی به علم هرمنوتیک فلسفی.ترجمه محمد سعید ضیایی کاشانی. تهران: انتشارات مینوی خرد. (1391). ماتیوز، اریک. (1996). فلسفه فرانسه در قرن بیستم. (ترجمه محسن حکیمی). تهران: انتشارات ققنوس. (1378). مگی، برایان. (2000). فلاسفه بزرگ. ترجمه عزت الله فولادوند. تهران: خوارزمی. چ چهارم. (1390). موللی، کرامت. (1383). مبانی روان کاوی فروید-لکان. تهران: نشر نی. مولوی، جلال الدین محمد بن محمد. (1385). فیه ما فیه، به تصحیح و حواشی بدیع الزمان فروزانفر. تهران: انتشارات نگاه. مولوی، جلال الدین محمد بن محمد. (1385). مثنوی معنوی، بر اساس نسخه تصحیح رینولد نیکلسون. تهران: انتشارات کاروان. مولوی، جلال الدین محمد بن محمد. (1351). کلیات دیوان شمس تبریزی. تهران: انتشارات امیرکبیر. ویتگنشتاین، لودویگ. (1958). پژوهش‌های فلسفی. ترجمه فریدون فاطمی. تهران: مرکز. (1380). هیکس، استیون رونالد کریگ. (2004). تبیین پست مدرنیسم. ترجمه حسن پورسفیر. تهران: ققنوس. (1391). Freud, S. (1917) .Introductory Lectures on Psycho –Analysis. Standard edition, 15 & 16. London: The hogarth Press. 1963 Freud, S. (1905). Psychical (or Mental) Treatment. Standard edition, 7. London: Hogarth press. 1953 Schultz, D. P., & Schultz, S. E. (2011). A history of modern psychology. Cengage Learning.10 editionSkinner, B. F. (2005). Science and human behavior. The BF Skinner Foundation, 458, 2005. Skinner, B. F. (1957). Verbal behavior. New York: APPLETON-CENTURY-CROFTS, Inc. Skinner, B. F. (1957). Verbal behavior (pp. 92-ff). New York: Appleton-Century-Crofts. Rogers, C. R. (1964). Towards a science of the person. In T. Wann (ED), behaviourism and phenomenology: contrasting bases for modern psychology (pp. 109-140). Chicago: university of Chicago press.Hjelle, L. A., & Ziegler, D. J. (1992). Personality theories: Basic assumptions, research, and applications (3th ed). New York: McGraw-Hill Vygotskij, L. S. (2012). Thought and language. MIT press. Heidegger, M. (1993). Basic Writings. HarperCollins. Heidegger, M. (2001). Poetry, language, thought. HarperCollins. Gadamer, H. G. (2004). Truth and method. New york: Continuum International Publishing Group. Gadamer, H. G. (2008). Philosophical hermeneutics. Univ of California Press.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,763 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 4,224 |
||