تعداد نشریات | 55 |
تعداد شمارهها | 1,780 |
تعداد مقالات | 14,130 |
تعداد مشاهده مقاله | 29,826,183 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,754,257 |
تحلیل تطبیقی ویژگیهای حماسی و داستانی شاهنامه و بیوولف | ||
متن پژوهی ادبی | ||
مقاله 1، دوره 21، شماره 73، مهر 1396، صفحه 7-28 اصل مقاله (1.59 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ltr.2017.8121 | ||
نویسندگان | ||
محمد علیجانی1؛ محمد آهی ![]() | ||
1دانشآموختة کارشناسی ارشد زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه تربیت مدرّس، تهران | ||
2هیأت علمی- دانشگاه بوعلی | ||
چکیده | ||
بیوولف کهنترین و بزرگترین اثر حماسی ادبیات انگلستان به زبان انگلیسی قدیم است که قهرمان اصلی آن، بیوولف نام دارد. در شاهنامه هم ابرقهرمان اصلی، رستم است. حماسة بیوولف و شاهنامه، خصوصاً بخش پهلوانی آن و نیز شخصیتهای اصلی دو حماسه، شباهتهایی شایستة تأمل دارند که با تعمق در آنها و تطبیق آنها با یکدیگر، هم به تشابهات شخصیت رستم و بیوولف و هم به خصوصیات اشتراکی ژانر حماسه و روایت داستانی حماسی بین دو قوم ژرمن و ایران میتوان پی برد. در این جستار، نگارندگان با توجه به مکتب امریکایی ادبیات تطبیقی که به اشتراکات عام و جهانشمول آثار ادبی و تجربیات مشترک ابنای بشر را توجه میکند، به تحلیل این دو اثر حماسی و شخصیتهای اصلی آنها پرداختهاند و هیچ گونه روابط تاریخی و مبتنی بر تأثیر و تأثر را در نظر نداشتهاند. وجود قهرمان برجستة قومی، وسعت فضا، اعمال خارقالعادة قهرمان، وجود موجودات مافوق طبیعی و نیز حضور خدا و نیروهای قدسی و... از وجوه مشترک ژانری است که این دو اثر را که متعلق به فرهنگهای گوناگون هستند، ذیل ژانر حماسه قرار میدهد. از ویژگیهای داستانی و روایی مشترک این دو حماسه، تلفیق هنرمندانة دو دنیای پیش و پس از سرایش اثر و انعکاس آن در شخصیت و کنشهای قهرمانان، ارائة توصیفها، پندها و اندرزها در آغاز و انجام داستانها و حضور مسلط تقدیر در سرنوشت قهرمانان است. | ||
کلیدواژهها | ||
بیوولف؛ رستم؛ شاهنامه؛ ادبیات تطبیقی؛ حماسه | ||
مراجع | ||
آموزگار، ژاله. (1386). تاریخ اساطیری ایران. چ 9. تهران: انتشارات سمت. ـــــــــــــــ . (1390). زبان فرهنگ اسطوره، «دوگانگی نیکیها و بدیها و برادران دروغین نیکیها در اخلاق زرتشتی». چ 3. تهران: انتشارات معین. ابجدیان، امرالله. (1366). تاریخ ادبیات انگلیس. ج 1. چ 1. شیراز: انتشارات دانشگاه شیراز. اسلامی ندوشن. محمدعلی. (1381). چهار سخنگوی وجدان ایرانی. چ 1. تهران: نشر قطره. بهار، مهرداد. (1384). از اسطوره تا تاریخ. چ 4. تهران: نشر چشمه. دلاشو، لوفلر. (1386). زبان رمزی افسانهها. چ 2. تهران: انتشارات توس. دهقانی، محمد. (1389). از شهر خدا تا شهر انسان: «داد و بیداد مرگ». چ 1. تهران: انتشارات مروارید. ذبیحنیا عمران، آسیه و منوچهر اکبری. (1392). تراژدی در اساطیر ایران و جهان. چ 1. تهران: انتشارات سخن. رزمجو، حسین. (1388). قلمرو ادبیات حماسی ایران. ج 2. چ 2. تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. رستگار فسایی، منصور. (1379). اژدها در اساطیر ایران. چ 1. تهران: انتشارات توس. روزنبرگ، دونا. (1386). اساطیر جهان. ترجمة عبدالحسین شریفیان. ج 2. چ 2. تهران: انتشارات اساطیر. صورتگر، لطفعلی. (1372). تاریخ ادبیات انگلستان. تهران: انتشارات امیرکبیر زینیوند، تورج. (1392). «ادبیات تطبیقی و مقوله فرهنگ».کاوشنامه ادبیات تطبیقی. دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه رازی کرمانشاه. س 3. ش 12. صص 16ـ 1. ظهیری، عبدالله. (1374). «مقایسة مختصر شاهنامه و بیوولف، نخستین حماسه منظوم انگلیسی». نمیرم ازین پس که من زندهام (مجموعه مقالات کنگره جهانی بزرگداشت فردوسی). به کوشش غلامرضا ستوده. چ 1. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. صص 503 ـ507. عبادیان، محمود. (1369). فردوسی و سنت و نوآوری در حماسهسرایی. چ 1. الیگودرز: انتشارات گهر. فردوسی، ابوالقاسم. (1389).شاهنامه. تصحیح جلال خالقی مطلق. ج 1، 2 و 5. چ 3. تهران: انتشارات مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. کفافی، محمد عبدالسلام. (1382). ادبیات تطبیقی: پژوهشی در باب نظریة ادبیات و شعر روایی. ترجمة دکتر سیدحسین سیدی. چ 1. مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی. گویارد، ام. اف. (1374). ادبیات تطبیقی. ترجمة دکتر علیاکبرخان محمدی. چ 1. تهران: انتشارات پاژنگ. مرتضوی، منوچهر. (1391). فردوسی و شاهنامه. چ 4. تهران: انتشارات توس. ولک، رنه. (1391). «نام و ماهیت ادبیات تطبیقی». ترجمة سعید رفیعی خضری. فصلنامة ادبیات تطبیقی. س 3. ش 6. صص 14ـ 53. یاحقی، محمدجعفر. (1386). فرهنگ اساطیر و داستانوارهها. چ 1. تهران: انتشارات فرهنگ معاصر. Beowulf. (2000). Trans. Seamus Heaney. New York: W. W. Norton. & Company.
Abrams. M. H. and Geoffery Galt Harpham. (2012). A Glossary of Literary Terms. 10th edition. Boston: Published by Michael Rosenberg.
Cirlot. J. E. (2001). A Dictionary of Symbols. Translated from Spanish by Jake Sage. 3th edition.London: Routledge.
North. Richard. (2006). The Origins of Beowulf from Virgil to Wiglaf. New York: Oxford University Press. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,231 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,346 |