تعداد نشریات | 56 |
تعداد شمارهها | 1,660 |
تعداد مقالات | 13,215 |
تعداد مشاهده مقاله | 25,433,204 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,424,862 |
چالش سنت و نوسازی در دیدگاه جلال آل احمد | ||
فصلنامه علوم اجتماعی | ||
مقاله 6، دوره 20، شماره 61، شهریور 1392، صفحه 183-210 اصل مقاله (3.59 MB) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjss.2013.9801 | ||
نویسنده | ||
نظام بهرامی کمیل | ||
دکتری جامعه شناسی و مدرس دانشگاه | ||
چکیده | ||
بسیاری از اندیشمندان به ویژه جامعهشناسان اعتقاد دارند که تضاد «سنت» و «مدرنیته» یکی از مهمترین چالشهای روبروی جامعه ما است. به عبارت دیگر، در کنار مسائلی مانند بیاعتمادی، اعتیاد، شکاف نسلی، سکس و عدم مسئولیتپذیری؛ جدال بین سنت و مدرنیته به معضلی اساسی و هزینهبر تبدیل شده است که در یکصد سال گذشته دامنگیر جامعه بوده است. در مورد رویارویی سنت و مدرنیته، سه دیدگاه کلی وجود دارد: 1. مبنا قرار دادن سنت و اعتقاد به بازخوانی آن 2. مبنا قرار دادن مدرنیته و پذیرش مؤلفههای اساسی آن 3. تلفیق سنت و مدرنیته و ابداع مدرنیتة مشروط یا همان مدرنیتة بومی. در کشور ما، گروه اول به «مرتجع» و گروه دوم به «غربزده» مشهور شدهاند؛ پس افرادی که میخواهند از این دو برچسب در امان باشند و ثابت کنند دیدگاهی فراتر از آنها دارند؛ از تلفیق سنت و مدرنیته سخن میگویند. جلال آلاحمد یکی از پیروان این دیدگاه است که باور دارد؛ با تکیه بر فرهنگ و سنت بومی میتوان برخی از جنبههای مدرنیته را از غرب «اقتباس» و برخی مؤلفههای دیگر را با تکیه بر پتانسیل داخلی «تأسیس» کرد. به عبارت دیگر او اعتقاد دارد؛ میتوان ابعاد مادی و تکنولوژیکی غرب را صاحب شد، بدون این که نیازی به تغییر بنیانهای معرفتشناسی شرقی باشد. نویسنده با مطرح کردن مدلی تحلیلی، که در آن بین «کنترل سرشتی» و «کنترل ساختگی» تفکیک قائل شده است؛ به تحلیل منطقی ایدة جلال خواهد پرداخت. | ||
کلیدواژهها | ||
سنت؛ نوسازی؛ تکنولوژی؛ غرب؛ کنترل سرشتی؛ کنترل ساختگی | ||
مراجع | ||
- آزاد ارمکی، تقی. (1377)، اندیشة اجتماعی متفکران مسلمان، نشر جهاد، چاپ اول. - استلی برس، اولیور. (1378)، فرهنگ اندیشهنو، ترجمة گروهی، انتشارات مازیار، چاپ دوم. - آشوری، داریوش. (1376)، ما و مدرنیت، مؤسسه فرهنگی صراط، چاپ اول. - آل احمد، جلال. (1339)، جزیرة خارک، انتشارات کتابخانه دانش. - آل احمد، جلال. (1376)، غربزدگی، انتشارات فردوسی. - آل احمد، جلال. (1357)، الف، یک چاه و دو چاله. - آل احمد، جلال. (1357)، ب، کارنامه سه ساله، تهران. - آل احمد، جلال. (1357)، پ، در خدمت و خیانت روشنفکران، دو جلد. - آل احمد، جلال. (1333)، هفت مقاله، انتشارات امیرکبیر. - توکل، محمد. (1370)، جامعهشناسی علم، انتشارات نص، چاپ اول. - جهانبگلو، رامین. (1380)، ایران و مدرنیته، نشر گفتار چاپ دوم. - داوری اردکانی، رضا. (1361)، انقلاب اسلامی و وضع کنونی عالم، مرکز فرهنگی علامه طباطبائی. - کدی، نیکی آر. (1369)، ریشههای انقلاب ایران، ترجمه: عبدالرحیم گواهی، انتشارات قلم. - کرمانی، ناظم الاسلام. (1363)، تاریخ بیداری ایرانیان، انتشارات امیر کبیر. - کسروی، احمد. (1355)، تاریخ مشروطه ایران، انتشارات امیر کبیر. - لاور، رابرت. (1373)، دیدگاههایی درباره دگرگونی اجتماعی، ترجمه: کاووس سید امامی، نشر دانشگاهی. - محمودی، سید علی. (1384)، فلسفه سیاسی کانت، موسسه پژوهشی نگاه معاصر چاپ اول. - مستشارالدوله، میرزا یوسف خان. (1364)، یک کلمه، نشر تاریخ ایران. - یغمایی، اقبال. (1376)، مدرسة دارالفنون، انتشارات سروا، چاپ اول. - هودشتیان، عطا. (1381)، مدرنیته، جهانیشدن و ایران، انتشارات چاپخش، چاپ اول. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 228 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 109 |