تعداد نشریات | 55 |
تعداد شمارهها | 1,838 |
تعداد مقالات | 14,659 |
تعداد مشاهده مقاله | 31,759,394 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,745,801 |
ارزیابی وضعیت زیست پذیری مناطق کلانشهر شیراز از منظر شهروندان | ||
برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی | ||
مقاله 5، دوره 9، شماره 37، دی 1397، صفحه 124-154 اصل مقاله (2.49 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qjsd.2018.9899 | ||
نویسندگان | ||
مجید اکبری1؛ وحید بوستان احمدی2؛ سید چمران موسوی3؛ نازنین حاجی پور4 | ||
1دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران (نویسنده مسئول). | ||
2دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
3دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه پیام نور، واحد تحصیلات تکمیلی، تهران، ایران | ||
4کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه شهید چمران، اهواز. ایران | ||
چکیده | ||
چکیده امروزه کلانشهرها با مشکلات بسیاری در زمینههای اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی و کالبدی همچون کاهش زیست پذیری و کمرنگتر شدن اهمیت اکولوژی شهری در ساختار زندگی شهری مواجه هستند. بنابراین ضرورت و اهمیت توجه به نظریه توسعه پایدار و رویکردهای منتج از آن همچون رویکرد زیست پذیری، باعث ایجاد شهری به دور از مشکلات اقتصادی، اجتماعی، زیستمحیطی و کالبدی خواهد شد. نوشتار حاضر با هدف سنجش متغیرهای مؤثر بر رضایتمندی شهروندان از وضعیت عوامل زیست پذیری کلانشهر شیراز، به دنبال تبیین علمیتر و نگاه کارشناسانهتر بر عوامل زیست پذیری است. بر این اساس با توجه به مطالعه ادبیات نظری مربوط به زیست پذیری، چارچوب مفهومی متشکل از عوامل هشتگانه، برای بررسی تدوین و مبانی تحقیق و تحلیل در نظر گرفته شده است. این پژوهش از نظر هدفگذاری کاربردی و ازلحاظ روش، توصیفی- تحلیلی است. ویژگیهای جنس، سن، سطح تحصیلات و رضایت اقتصادی بهعنوان ویژگیهای فردی و مستقل در این راستا شناساییشدهاند، تا تأثیرشان بر رضایتمندی از وضعیت زیست پذیری و هریک از عوامل هشتگانه آن بهعنوان متغیرهای وابسته مورد تحلیل قرار گیرد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و با در نظر گرفتن فرضیة حداکثر ناهمگنی، برای مناطق 11 گانه شهر شیراز، 384 نفر محاسبه شد. بهمنظور تجزیهوتحلیل دادهها، از روشهای آماری توزیع فراوانی، آزمون تک نمونهای T، ضریب همبستگی اسپیرمن، فی و کرامر به کار رفت که بدین منظور از نرمافزار SPSS استفاده شد، همچنین برای شناخت جایگاه زیست پذیری مناطق از روشهای چند معیارة فازی بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که میزان رضایتمندی شهروندان از وضعیت زیست پذیری در حد مطلوبی قرار ندارد و مناطق یک و دو با سطح رضایت بالا و متوسط، بهترین مناطق از نظر زیست پذیری میباشند. علت این نتیجه در برخورداری از خدمات و امکانات شهری مناطق مورد نظر است. | ||
کلیدواژهها | ||
واژههای کلیدی: زیست پذیری؛ شهر زیست پذیر؛ توسعه پایدار؛ کلانشهر شیراز | ||
مراجع | ||
منابع - ابراهیمزاده و حبیب زاده؛ لمسو، کاظم. (1389). تحلیل و ارزیابی کاربری اراضی روستا– شهر گلوگاه بابل با استفاده از GIS، پژوهشهای جغرافیای انسانی، دوره 42، شماره 71. - ابراهیمزاده، عیسی؛ بریمانی، فرامرز؛ نصیری، یوسف. (1383). حاشیهنشینی: ناهنجاریهای شهری و راهکارهای تعدیل آن، مورد شناسی؛ کریمآباد زاهدان،فصلنامهجغرافیاوتوسعه، شماره 3. - افشار کهن، جواد؛ بلالی، اسماعیل؛ قدسی، علی. (1391). بررسی ابعاد اجتماعی مسئله کنترل ترافیک شهری؛ مورد مطالعه: مشهد: مجله مطالعات شهر، سال دوم، شماره چهارم. - بازوندی، فرشاد؛ شهبازی، مهرداد. (1393). نقش سرزندگی در ایجاد تصویر ذهنی شهروندان و میزان بهرهگیری از فضای شهری (مطالعه موردی: پیاده راه خیابان سپهسالار تهران)، دو فصلنامه پژوهشهای منظر شهر، سال اول، شماره 1. - بندر آباد، علیرضا. (1390). شهر زیست پذیر از مبانی تا معنا، تهران: انتشارات آذرخش، چاپ اول. - بندر آباد، علیرضا؛ احمدینژاد، فرشته. (1392). ارزیابی شاخصهای کیفیت زندگی با تأکید بر اصول شهر زیست پذیر در منطقه 22 تهران، مجله پژوهش و برنامهریزی شهری، سال پنجم، شماره شانزدهم. - حبیبی، داود؛ قشقایی، رضا؛ حیدری، فرزاد. (1391). نگاهی به ویژگیهای و معیارهای شهر زیستپذیر، همایش بینالمللی دانشگاه آزاد تبریز. - حیدری، تقی. (1397). واکاوی تیپولوژیک رویکرد زیست پذیری در بافتهای فرسوده شهری (مطالعه موردی: بافت فرسوده بخش مرکزی شهر زنجان)، دو فصلنامه جغرافیای اجتماعی شهری، سال 5، شماره 1، پیاپی 12. - خراسانی، محمدامین. (1391). تبیین زیست پذیری روستاهای پیرامون شهری با رویکرد کیفیت زندگی مطالعه موردی شهرستان ورامین، پایاننامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما محمدرضا رضوانی، استاد مشاور سید حسن مطیعی لنگرودی و مجتبی رفیعیان، تهران، دانشگاه تهران. - داداشپور، هاشم؛ عزیزی، داود؛ اصغرزاده، پیمان. (1395). سنجش ظرفیت زیست پذیری محلههای شهری در کلانشهر تهران (موارد مورد مطالعاتی: محلههای هرندی، تختی و کوثر)، مجله جغرافیا و توسعه فضای شهری، سال سوم، شماره 2، شماره پیاپی 5. - ساسانپور، فرزانه؛ تولایی، سیمین؛ جعفری اسدآبادی، حمزه. (1393). قابلیت زیست پذیری شهرها در راستای توسعه پایدار شهری مورد مطالعه کلانشهر تهران، فصلنامه علمی– پژوهشی و بینالمللی انجمن جغرافیای ایران، دوره جدید،سال دوازدهم، شماره 42. - ساسانپور، فرزانه؛ تولایی، سیمین؛ جعفری اسدآبادی، حمزه. (1394). سنجش و ارزیابی زیست پذیری شهری در مناطق بیستودو گانه کلانشهر تهران، فصلنامهبرنامهریزیمنطقهای، سال پنجم، شماره 18. - ساسان پور، فرزانه؛ موحد، علی؛ لطیفی، امید. (1396). تحلیل قابلیت زیست پذیری در مناطق کلانشهر اهواز، فصلنامهجغرافیای اجتماعی شهری، دوره 4، شمار 1 (پیاپی 10). - ساسان پور، فرزانه؛ تولایی، سیمین؛ جعفری اسدآبادی، حمزه. (1392). قابلیت زیست پذیری شهرها در راستای توسعه پایدار شهری(مطالعه موردی:کلانشهر تهران)، فصلنامه انجمن جغرافیایی ایران، دوره جدید، سال دوازدهم، شماره 42. - سلیمانی مهرنجانی، محمد؛ تولایی، سیمین؛ رفیعیان، مجتبی؛ زنگانه، احمد؛ فرخی نژاد، فروغ. (1395). زیستپذیری شهر یک: مفهوم، اصول، ابعاد و شاخصها، پژوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری، دوره 4، شماره 1. - شماعی، علی؛ ساسان پور، فرزانه؛ سلیمانی، محمد؛ احدنژاد، محسن؛ حیدری، تقی. (1395). تحلیل زیست پذیری بافتهای فرسوده شهر؛ (مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر زنجان)، پژوهشهای جغرافیای انسانی، دوره 48، شماره 4. - علیاکبری، اسماعیل؛ اکبری، مجید. (1396). مدلسازی ساختاری تفسیریِ عوامل مؤثر بر زیستپذیری کلانشهر تهران، فصلنامه برنامهریزی و آمایش فضا، دوره 21، شماره 1. - عندلیب، علیرضا. (1386). فرایند نوسازی بافت فرسوده شهر تهران، سازمان نوسازی شهر تهران، تهران. - عیسی لو، علیاصغر و همکاران. (1393). انگارۀ زیست پذیری رهیافتی نوین جهت ارتقای کیفیت زندگی در جوامع روستایی مطالعۀ شهرستان قم، بخش کهک، فصلنامۀمسکنومحیطروستا، شماره 146 - فلاح منشادی روحی امیر؛ فلاح منشادی، افروز. (1394). تحلیل و بررسی اقدامات لازم برای اجرایی شدن حملونقل یکپارچه شهری در کلانشهرها؛ نمونه موردی: شهر تهران، فصلنامه پژوهش و برنامهریزی شهر، دوره 6، شماره 20. - قربانی، رسول؛ نوشاد، سمیه. (1387). راهبرد رشد هوشمند در توسعه شهری اصول و راهکارها، فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره 6، شماره پیاپی 12. - کلارک، دیوید. (1388). جهانشهری،شهرجهانی، ترجمۀ مهدی قرخلو و فروغ خزاعی نژاد، نشر انتخاب، تهران. - کیانی، اکبر؛ خمر، غلامعلی؛ مژگان، نگار. (1395). زیست پذیری شهری و توسعه پایدار رویکردهایی نوین در شهرهای امروزی، چهارمین کنفرانس علمی پژوهشی افق های نوین در علوم جغرافیا و برنامه ریزی معماری و شهرسازی ایران، تهران. - ماجدی، حمید؛ بندرآباد، علیرضا. (1389). بررسی معیارهای جهانی و بومی شهر زیست پذیر، فصلنامه هویت شهر، شماره هفدهم، سال هشتم. - خراسانی، محمدامین. (1391). تبیین زیستپذیری روستاهای پیرامون شهری با رویکرد کیفیت زندگی (مطالعه موردی شهرستان ورامین)، رساله دکتری، دانشگاه تهران، دانشکدة جغرافیا. - مرکز آمار ایران، سالنامه آماری سال 1391. - مرکز آمار ایران، نتایج سرشماری نفوس و مسکن سال 1390.
- Abdol Aziz, Noraziah. & Abdul Samad, Hadi. (2007). Linking Urban Form To A Liveable City, Malaysian Journal of Environmental Management, No8, pp. 87-107. - American Asoociation of State Highway and Transportation Officials (AASHTO) (2010) the Road to Livability: how state departments of transportation are using road investments to improve community livability, AASHTO. - Balsas, C.J.L. (2004). Measuring the livability of an urban centre, An exploratory study of key performance indicators. Planning, Practice and Research, 19(1): pp101–110 - Howley, Peter & Scott, Mark & Redmondb, Declan (2009). Sustainability versus liveability: an investigation of neighbourhood satisfaction, Journal of Environmental Planning and Management, 52: 6, 847 — 864. - Inglehart, Ronald.(1990).Culture shift in advanced industrial society, PrincetonNJ: Princeton University Press. - Jomehpour, M. (2015). Assessing the livability of the new and old parts of Tehran, municipality districts 22 and 10 of Tehran. OIDA International Journal of Sustainable Development, 8(9), 87–96. - Kashef, M. (2016). Urban livability across disciplinary and professional boundaries.Frontiers of Architectural Research, 5(2), 239–253. - Kotkin, Joel (2001). The New Geography: How the digital revolution in reshaping the American landscape, NY: Random House Paper Backs. - Landry, C., (2000). Urban Vitality: A New source of Urban Competitiveness, prince claus fund journal, ARCHIS issue Urban Vitality / Urban Heroes. - Larice, M, Z. (2005).Great neighborhoods: the Livability and morphology of high density neighborhoods in urban North America, PhD thesis in University of California, Berkeley. - Li, Z., & Wu, F. (2007). Socio-spatial differentiation and residential inequalities in shanghai: A case study of three neighbourhoods. Housing Studies, 21(5), 695–717. - Litman, T. (2013). “Online TDM encyclopedia”, Victoria Transport Policy Institute, Website: http:www.vtpi.org. - Nadim, H. T. (2012). Urban growth management as an approach for livable and sustainable communities, (Unpublished doctoral dissertation).Cairo University, Egypt. - Nelson, Alyse. (2010). Livable Copenhagen: The design of a bicycle city, center for public space research, Copenhagen, University of Washington, Seattle. - Norouzian-Maleki, S., et al. (2015). Developing and testing a framework for the assessment of neighbourhood liveability in two contrasting countries: Iran and Estonia. Ecological Indicators, 48, 263–271. - Oberlink.(2008).Opportunities for Creating Livable Communities, AARP, Reprinting with permission only, Washington, DC. - Ouyang, W., et al. (2017). Spatial deprivation of urban public services in migrant enclaves under the context of a rapidly urbanizing China: An evaluation based on suburban Shanghai. Cities, 60, 436–445. - Planning Institute of Australia.(2009) Australian Local Government Association, and National Heart Foundation of Australia, Healthy spaces and places: A national guide to designing places for healthy living - an overview, Planning Institute of Australia: Kingston, ACT - Radcliff, Benjamin. (2001). Politics, markets and life satisfaction: The Political economy of human happiness, American Political Science Review, Vol 95, No 4, pp 939-955.. - saitluanga Benjamin L. (2014). "spatial pattern of urban Livability in Himalayan Region: A case of Aizawl city, india", social Indicators Research, Volume 117, Issue 2, PP 541-559. - Song, Yang. (2011). A Livable City Study in China; Using Structural Equation Models, Thesis submitted in Statistics, Department of Statistics, UppsalaUniversity. - Surface Transportation Policy Parttnership (STPP). (2006). from the margins to mainstream: A guide to transportation opportunities in your community, final edition. - Throsby D. (2005). cultural heritage as financial asset in strategies for urban development and poverty alleviation paper for in ternational conference for integrating urban knowledge practice Go then burg Sweden - Timmer Vanessa and nola- Kate seymoar. (2005). “Theworld Uuban Forum 2006 Vancouver” working group discussion paper internation center for sustainable cities. - UN-Habitat. (2016). Urbanization and development: emerging futures. - VancouverMunicipality. (2004). City of Vancouver Community Assessment Survey, Executive Summary. - Victorian Competition and Efiiciency Commission. (2008). A State of Liveability: An in Inquiry in to enhancing Victoria’s Liveability, Final Report. p 10 - WashingtonState Depatment of Transportation (WSDOT). (2010). Livable Communities Policy, WSDOT. - Yang b, Xu a, b, Shi a. (2018). Analysis on sustainable urban development levels and trends in China's cities, Journal of Cleaner Production 141 (2017) 868e880. - Zhang, W., & Gao, X. (2008). Spatial differentiations of traffic satisfaction and its policy implications in Beijing. Habitat International, 32(4), 437–451.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,237 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 881 |