| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,213 |
| تعداد مقالات | 17,986 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,274,794 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,914,290 |
فرهنگ سیاسی و گستردگی دولت در ایران در دوره جمهوری اسلامی | ||
| دولت پژوهی | ||
| دوره 6، شماره 23، آذر 1399، صفحه 181-217 اصل مقاله (414.34 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/tssq.2020.37268.585 | ||
| نویسندگان | ||
| علی اکبر مختاری* 1؛ محمود شفیعی2 | ||
| 1کارشناسی ارشد علوم سیاسی دانشگاه مفید، قم. ایران | ||
| 2دانشیار علوم سیاسی دانشگاه مفید، قم ، ایران | ||
| چکیده | ||
| میزان تعهدات و مسئولیتهای دولت رابطه مستقیمی با گستردگی آن دارد. ارزشها و گرایشات جامعه میتواند مشوق فراگیری دولت بوده و یا با گسترش آن در تضاد باشد و مرزهای آن را تحدید کند. دولتگرایی و بزرگ شدن دولت پس از انقلاب در ایران روندی فزاینده دارد. نگرشها و ایستارهای ایرانیان نسبت به دولت در این روند فزاینده تعیین کننده است. این پرسش مطرح میشود که چه رابطهای میان رشد دولتگرایی در ایران پس از انقلاب و فرهنگ سیاسی ایرانی وجود دارد؟ این پژوهش با بهرهگیری از این چارچوب نظری که رابطه بین فرهنگ سیاسی و ساختار سیاسی را مستقیم و مقوم میداند، گستردگی دولت در ایران در دوره جمهوری اسلامی را در مولفههای سهگانه سنتی، اسلامی و مدرن فرهنگ سیاسی مورد بررسی قرار میدهد. بر طبق یافتهها، گذشته استبدادی موجب تداوم ویژگیهایی چون اقتدارگرایی، بیاعتمادی و خودمداری شده است که هریک از این خصوصیات شخصیتی، تمرکزگرایی و گسترش دولت را قوام میبخشد. استیلای فرهنگ دینی به دولت دینی مشروعیت و قداست میدهد، بر مسئولیتهای دولت افزوده و گستردگی دولت را به مثابه گستردگی اسلام ترویج میکند. همچنین گزینشها و کژتابیهای ایرانیان از مدرنیته موجب توجیه دولتگرایی و بیشینه شدن ساختار سیاسی گردیده است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| فرهنگ سیاسی ایران؛ فرهنگ سیاسی شیعه؛ فرهنگ سیاسی مدرن؛ جمهوری اسلامی ایران؛ گستردگی دولت | ||
| مراجع | ||
الف( فارسیآرنت، هانا، (1363)، سرچشمههای توتالیتاریسم، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: جاویدان. آزاد ارامکی، تقی، (1380)، مدرنیته ایرانی، تهران: نشر اجتماع. ابوطالبی، مهدی، (1384)، «نقش فرهنگ سیاسی شیعه در انقلاب اسلامی»، مجله معرفت، شماره 98. آل غفور، سید محسن، (1384)، جایگاه سیاسی عالم دینی در دو مکتب اخباری و اصولی، قم: بوستان کتاب. بازرگان، مهدى، (1343)، روح ملتها (روحیه ایرانی)، تهران: شرکت سهامى انتشار. باقری، علی، (1384)، نقش فرهنگ در تحول دولت و دین مسلمانان، تهران: نشر بینالملل بشیریه، حسین، (1387)، موانع توسعه سیاسی در ایران، تهران: نشر گام نو. -------، (1384)، گذار به دموکراسی، تهران: نگاه معاصر. ------، (1370)، «توسعه و فرهنگ»، میزگرد نامه فرهنگ، شماره 6-5. پای، لوسین، (1370)، «فرهنگ سیاسی و توسعه سیاسی»، ترجمه مجید محمدی، نامه فرهنگ، شماره6-5 . پیمان، حبیب الله، (1390)، عوامل تکوین و بازتولید استبداد در ایران، تهران: انتشارات قلم. حقیقت، سید صادق، (1387)، «فقه سیاسی از دیدگاه حداکثری، حداقلی و همروی»، شهروند امروز، شماره 28. رزاقی سهراب، (1388)، «مؤلفههای فرهنگ سیاسی ما»، فصلنامه نقد و نظر، شماره 7. زیبا کلام، صادق، (1394)، غرب چگونه غرب شد؟، تهران: روزنه. ------- ، (1378)، ما چگونه ما شدیم، تهران: روزنه. زونیس، ماروین، (1378)، روانشناسی نخبگان سیاسی ایران، ترجمه صالحی، لبادی، امین زاده، تهران: چاپخش. ساروخانی، باقر، (1370)، دایره المعارف علوم اجتماعی، تهران: کیهان. سروش، عبدالکریم، (1377)، رازدانی و روشنفکری و دینداری (مقاله سه فرهنگ)، تهران: صراط. سریع القلم، محمود، (1378)، اقتدارگرایی ایرانی عهد قاجار، تهران: نشر چشمه. ----------- ، (1392)، فرهنگ سیاسی ایران، تهران: مرکز مطالعات. شجاعی زند، علیرضا، (1386)، مشروعیت دینی دولت و اقتدار سیاسی دین، تهران: تبیان. عالم، عبدالرحمن، (1388)، بنیادهای علم سیاست، تهران: نشر نی. عنایت، حمید، (1372)، اندیشه سیاسی در اسلام معاصر، ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، تهران: خوارزمی. غنی نژاد، موسی، (1395)، اقتصاد و دولت در ایران، تهران: اتاق بازرگانی تهران. فوزی، یحیی، (1387)، تحولات سیاسی اجتماعی بعد از انقلاب اسلامی در ایران، جلد1، تهران: عروج. فیرحی، داوود، (1392)، فقه و سیاست در ایران معاصر، جلد1و 2، تهران: نشرنی. ---------، (1388)، «فرد و دولت در فرهنگ سیاسی اسلام»، فصلنامه نقد و نظر، شماره 7. قادری، حاتم، (1387)، اندیشههای سیاسی در قرن بیستم، تهران: سمت. قاضی مرادی، حسن، (1378)، در پیرامون خودمداری ایرانیان، تهران: ارمغان. قوام، عبدالعلی، (1373)، سیاستهای مقایسهای، تهران: سمت. کاظمی، علی اصغر، (1360)، بحران نوگرایی و فرهنگ سیاسی در ایران معاصر، تهران: نشر قومس. محمدی، منوچهر، (1381)، تحلیلی بر انقلاب اسلامی، تهران: امیرکبیر. مطهری، مرتضی، (1367)، پیرامون انقلاب اسلامی، تهران: صدرا. موسوی، سید محمد، (1387)، نظام سیاسی و دولت در اسلام، تهران: پیام نور. منصور، جهانگیر، (1394)، قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران (مصوب 1385)، تهران: نشر دوران. میری، سیداحمد، (1389)، دیباچهای بر فرهنگ استبداد در ایران، تهران: نشر چشمه. نجفی، موسی، (1383)، فلسفه تجدد در ایران، تهران: امیرکبیر. وثوقی، منصور و نویسندگان، (1385)، «فردگرایی و جمعگرایی ایرانیان از دید سیاحان خارجی»، مطالعات فرهنگی ارتباطات، شماره 1. هنری لطیف پور، یدالله، (1379)، فرهنگ سیاسی شیعه و انقلاب اسلامی، تهران: مرکز اسناد. هیوود، اندرو، (1393)، سیاست، ترجمه عبدالرحمن عالم، تهران: نشر نی. ب) انگلیسیM, Zonis, (….), “Political Cynicism and Political Elites in Iran”, Comparative Political Studies, Vol. 1. Horkheimer, M, (1972), “Art and Mass Culture”, in Critical Theory: Selected Essays, tr., Matthewj, Oconnelletal .New York: Herder and Herder | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,810 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,037 |
||