تعداد نشریات | 56 |
تعداد شمارهها | 1,653 |
تعداد مقالات | 13,125 |
تعداد مشاهده مقاله | 24,943,779 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,248,582 |
جدل موسیقی و بیان در ترجمۀ شعر کلاسیک عربی به شعر کلاسیک فارسی | ||
پژوهش های ترجمه در زبان و ادبیات عربی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 فروردین 1401 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/rctall.2022.67229.1615 | ||
نویسنده | ||
حسام حاج مومن ![]() ![]() | ||
استادیار زبان و ادبیات عربی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
این مقاله با تمرکز بر ترجمۀ شعر کلاسیکِ عربی به شعر کلاسیکِ فارسی، تأثیرات متقابلی را بررسی میکند که در این نوع ترجمه میان ساخت بیانی و ساخت موسیقاییِ شعر جریان مییابد تا نهایتاً محصول ترجمه هم مضمون شعر عربی را منتقل کند و هم شکل شعریِ کلاسیکش را شبیهسازی کند. پرسشها از این قرارند که در این نوع ترجمه تعامل میان ساخت بیانی و ساخت موسیقاییِ شعر چه تأثیراتی بر رابطۀ محصول ترجمه با شعر اصلی دارد؟ و تعامل این دو ساخت به چه شکلهایی در محصول ترجمه نمود مییابد؟ از مطالعۀ مجموعهای از ترجمههای موجود با روش تحلیلی- توصیفی، نتیجه گرفته میشود که در این نوع ترجمه، شعر فارسی بهلحاظ ساختِ موسیقایی، مستقل از شعر عربی پدید میآید؛ رعایت الزامات موسیقایی غالباً موجب میشود ساخت بیانی در شعر فارسی از ساخت بیانیِ شعر عربی فاصله بگیرد و همچنین گاه موجب میشود شعر فارسی در نحوۀ تنظیمِ سخن در قالب مصرعها و بیتها با شعر عربی متفاوت شود؛ رابطۀ شعر فارسی با شعر عربی بهلحاظ ساخت بیانی در صورتی محقق میشود که تغییرهای بیانی در ترجمه در راستای انتقال مضمونهای شعر عربی و قابل فهم باشند؛ و نهایتا قافیه-پردازی غالباً موجبِ تغییرهای بیانی در محصول ترجمه میشود. سرانجام سه گرایشِ غالب در این نوع ترجمه نشان داده میشود: بازآفرینی صوری، بازآفرینی پویا و بازآفرینیِ آزاد. | ||
کلیدواژهها | ||
ترجمۀ منظوم؛ شعر کلاسیک عربی؛ شعر کلاسیک فارسی؛ بیان شعر؛ موسیقی شعر | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 25 |