تعداد نشریات | 56 |
تعداد شمارهها | 1,801 |
تعداد مقالات | 14,275 |
تعداد مشاهده مقاله | 30,716,091 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,222,085 |
تحلیل گفتمان خنده در آیات و روایات | ||
سراج منیر | ||
مقاله 2، دوره 11، شماره 40، مهر 1399، صفحه 33-67 اصل مقاله (1.5 M) | ||
نوع مقاله: علمی- ترویجی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/ajsm.2022.62131.1718 | ||
نویسندگان | ||
عباس اشرفی ![]() ![]() | ||
1دانشیار علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
2کارشناسیارشد علوم قرآن و حدیث، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
خنده بهعنوان یکی از نیازهای روحی و روانی انسان در جنبههای مختلف زندگی وی ایفای نقش میکند بااینحال این سؤال پیش میآید که آیا در اسلام به خندیدن پرداختهشده یا بر اساس دیدگاه برخی که اسلام را دین گریه میدانند به خنده پرداخته نشده است؟ برای پاسخ به این پرسش که خنده در آیات و روایات چگونه تبیین شده است؟ از روشهای معناشناسی تاریخی و توصیفی و سپس تحلیل کمی و کیفی و تحلیل گفتمان استفادهشده است این پژوهش در حوزه معناشناسی تاریخی نشان میدهد که کلمه ضحک در قبل از اسلام گستردگی معنایی داشته است که معنای خندیدن، تعجب کردن و مسخره کردن را شامل میشده و ازنظر معناشناسی توصیفی نیز واژه ضحک و واژههای مرتبط با آن با بهکارگیری قاعده سیاق هسته معنایی خنده و ارتباط نظاممند مؤلفههای آن نشان میدهد که ضحک با توجه به همنشینهایش دارای معانی متفاوتی میباشد که برخی ممدوح مانند شادی و خنده در بهشت و برخی مذموم مانند مسخره کردن است؛ و نیز این پژوهش نشان داده است که اصل خنده ذاتاً مذموم و نکوهیده نیست ولی خنده را به شرایط و زمان و مکان مناسب محدود کرده است. | ||
کلیدواژهها | ||
خنده؛ معناشناسی؛ آیات؛ روایات؛ تحلیل گفتمان | ||
مراجع | ||
قرآن کریم
ابن فارس، أحمد. (1404). معجم مقاییس اللغة، قم، چاپ: اول.
ابن منظور، محمد بن مکرم. (1414). لسان العرب، بیروت، چاپ: سوم.
اسماعیل نیا، محمود. (ﺧﺮﺩﺍﺩ 1367). مقاله خنده، رشد معلم، ﺷﻤﺎﺭﻩ 84 از صفحه 16 ﺗﺎ 21.
بحرانى، هاشم بن سلیمان. (1415). البرهان فی تفسیر القرآن، 5 جلد، موسسة البعثة، قسم الدراسات الإسلامیة، ایران، قم، چاپ: 1.
بستانى، فؤاد افرام. (1375). فرهنگ ابجدى، تهران، چاپ: دوم.
بشیر، حسن. (1395). کاربرد تحلیل گفتمان در فهم منابع دینی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
حسینی زبیدی، محمد مرتضى. (1414).تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت، چاپ: اول.
حوى، سعید. (1424). الاساس فى التفسیر، 11 جلد، دار السلام، مصر، قاهره، چاپ 6.
راغب اصفهانى، حسین بن محمد. (1412). مفردات ألفاظ القرآن، 1 جلد، دار الشامیة، لبنان، بیروت، چاپ1.
طباطبایى، محمدحسین. (1390). المیزان فی تفسیر القرآن، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، لبنان، بیروت، چاپ2.
طبرسى، فضل بن حسن. (1372). مجمعالبیان فی تفسیر القرآن، 10 جلد، ناصرخسرو، ایران، تهران، چاپ 3.
طریحى، فخرالدین بن محمد. (1375). مجمع البحرین، 6 جلد، مرتضوى، ایران، تهران، چاپ 3.
فراهیدى، خلیل بن أحمد. (1409). کتاب العین، قم، چاپ: دوم.
فیومى، أحمد بن محمد. (1414). المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر، قم، چاپ: دوم.
قرشى بنابى، علىاکبر. (1371). قاموس قرآن، 7 جلد، دارالکتب الإسلامیة، ایران، تهران، چاپ 6.
مشکور، محمدجواد. (1357). فرهنگ تطبیقی عربی با زبانهای سامی، تهران، بنیاد فرهنگ ایران.
مطهری، مرتضی (138۶) مقالات فلسفى، تهران: حکمت، چاپ سوم
مکارم شیرازى، ناصر. (1371). تفسیر نمونه، 28 جلد، دارالکتب الإسلامیة، ایران، تهران، چاپ10. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 61 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 45 |