| تعداد نشریات | 61 |
| تعداد شمارهها | 2,202 |
| تعداد مقالات | 17,953 |
| تعداد مشاهده مقاله | 55,065,804 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 28,829,604 |
ریشههای بهار عربی و دومینوی فروپاشی رژیمهای عرب (تعیینکنندگی عوامل کوتاهمدت و نقش مدیریت سیاسی) | ||
| دولت پژوهی | ||
| مقاله 1، دوره 3، شماره 11، آذر 1396، صفحه 1-26 اصل مقاله (395.6 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/tssq.2017.8102 | ||
| نویسنده | ||
| سید محمد علی تقوی* | ||
| دانشیار علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
| چکیده | ||
| در جریان «بهار عربی» موج خیزشهای مردمی جهان عرب را درنوردید. در اثر این قیامها، چهار حکومت عربی (تونس، مصر، لیبی و یمن) سرنگون شدند؛ سه حکومت (بحرین، اردن و تا حدی عربستان) با مشکلات جدی روبهرو شدند و یک حکومت (سوریه) دستخوش جنگ داخلی گشت. بقیهی دولتهای عربی باثبات بهنظر میرسند. پرسش این مقاله آن است که چرا برخی از این خیزشها موفق به سرنگونی رژیمهای حاکم شدند، در حالیکه سایرین ناکام ماندند. این پژوهش بر آن است در عینحال که عوامل بلندمدتی ریشه بروز این انقلابها بودهاند که در جریان بهار عربی بهشکل بحرانهای غیرمنتظره خود را آشکار ساختند، اما آنچه نقش تعیین کننده در سرنگونی برخی رژیمها و بقای برخی دیگر را ایفا کرد، ترکیب عوامل کوتاهمدت بودند. برای رسیدن به این پاسخ، عوامل دخیل در بروز انقلابهای مزبور در شش بخش سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، نظامی و خارجی بررسی شدهاند. روش این پژوهش مقایسهای است؛ مقایسه نظاممند تجربهی کشورهای درگیر در بحران نشان میدهد حکومتهایی که با مدیریت سیاسی خود توانستند حمایت بخش قابل ملاحظهای از مردم (حتی فقط یک اقلیت قدرتمند) را جلب کرده و نیز وفاداری بدنهی اصلی ارتش را نسبت بهخود حفظ کنند، از خطر سقوط رهایی یافتند. ممانعت حکام از شکلگیری اجماع جهانی علیه خود و بهرهگیری از تاکتیکهای مناسب در حوزهی داخلی دو نکتهی مهم در این زمینه بوده است که دولتهای عربی پس از خروج از شوک غافلگیری سقوط بن علی، بهتدریج از یکدیگر آموختند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| بهار عربی؛ اسلام؛ ارتش؛ تبعیض اجتماعی؛ مدیریت سیاسی | ||
| مراجع | ||
|
اردستانی، علی؛ تبریزیان، حسین (1394)، «تأثیر توسعه انسانی در گذار دموکراتیک در مصر»، فصلنامه سیاست، دوره 45، شماره 1، صص 249-265. انوشه، ابراهیم (1392)، «نقش شبکههای اجتماعی در تحولات اخیر خاورمیانه (با تأکید بر فیسبوک)»، فصلنامه تحقیقات سیاسی بینالمللی، شماره 16، صص 169-191. باقری دولت آبادی، علی؛ پورجعفر، اسمعیل (1393)، «تحلیل بهار عربی و علل ناکامی آن در اردن با استفاده از نظریه آشوب»، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، شماره 12، صص 11-36. سمیعی اصفهانی، علیرضا؛ رجایی، محمد صادق (1394)، «تبیین سازوکارهای بازتولید سلطه پادشاهی سعودی در پرتو بهار عربی»، فصلنامه سیاست جهانی، دوره 4، شماره 2، صص 149-181. عباسزاده، مهدی (پاییز 1393)، «نقش اینترنت و شبکههای اجتماعی در انقلابهای خاورمیانه و شمال آفریقا؛ نظریه و عمل»، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، شماره 11، صص 69-88. عظیمی دولتآبادی، امیر؛ شجاعی زند، علیرضا؛ موثقی، سیداحمد (1393)، «نقد رویکرد دمکراتیزاسیون و قرائت آن از تغییرات سیاسی جهان عرب»، فصلنامه مطالعات سیاسی جهان اسلام، شماره 9، صص 11-34. فرجی نصیری، شهریار؛ مسعودنیا، حسین؛ هرسیج، حسین (1394)، «نقش طبقه متوسط جدید در انقلاب 2011 مصر»، فصلنامه سیاست جهانی، دوره 4، شماره 2، صص 101-148. Amin, Samir (October 2011), “An Arab Springtime”?, Monthly Review, 63:05. Ajami, Fouad (March/April 2012), “The Arab Spring at One”, Foreign Affairs, Vol. 91, Issue 2.
Anderson, Lisa (May/June 2011), “Demystifying the Arab Spring”, Foreign Affairs, Vol. 90, Issue 3.
Bakshian Jr., Aram (January/February 2012), “Eyes and Ears of the ArabSpring”, National Interest, Issue 117, pp. 85-90.
BMI (April 2012), “Arab Spring One Year On: Assessing the Transition”, Middle East Monitor: The Gulf, Vol. 12 Issue 4, pp. 2-3.
Cause III, F. Gregory (July/August 2011), "Why Middle East Studies Missed the Arab Spring", Foreign Affairs, Vol. 90, Issue 4, pp. 81-90.
Cause III, F. Gregory (September/October 2005), "Can Democracy Stop Terrorism?” Foreign Affairs, Vol. 84, Issue 5, pp. 62-76.
Dalacoura, Katerina (2012), “The 2011 uprisings in the Arab Middle East: political change and geopolitical implications”, International Affairs, No. 88, Issue 1, pp. 63–79.
Hasan, Mehdi (5 December 2011), “Voice of the Arab spring”, New Statesman, pp. 31-37.
Lynch, Marc (December 2011), “The Bigh Think behind the Arab Spring”, Foreign Policy, Issue 190.
Moon, Younghoon (Spring 2012), “Democracy on the Horizon: How the Arab Spring is Unfolding in Jordan’, Harvard International Review, Vol. 33 Issue 4, pp. 28-31.
El Naggar, Omneya (5 December 2011), “After the Revolution, Egypt Splinters”, Nation, pp. 24-26.
Rock, Aaron (20 March 2011), "Qaradawi's Return and Islamic Leadership in Egypt". Eurasia Review, http://www.Eurasiareview.com/qaradawis-return-and-islamic-leadership-in-egypt-analysis-20032011/.
Ross, Michael L. (Sepember/October 2011), “Will Oil Drown the Arab Spring?” Foreign Affairs, Vol. 90, Issue 5.
Russell, Thaddeus (May 2012), “Arab Spring 3. 0”, Reason, Vol. 44, Issue 1.
Scott, Margaret (Apr 2012), “Al-Qaeda to Arab Spring: Islamist Terrorism and Democracy”, Public Administration Review, Vol. 72, Issue 2, pp. 314-316.
Zakaria, Fareed (4/16/2012), “A Region at War with Its History”, Time, Vol. 179, Issue 15. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 29,604 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 5,033 |
||