تعداد نشریات | 56 |
تعداد شمارهها | 1,660 |
تعداد مقالات | 13,215 |
تعداد مشاهده مقاله | 25,400,049 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,416,575 |
امربه معروف و نهی از منکر و توسعه سیاسی در جمهوری اسلامی ایران | ||
پژوهش های راهبردی سیاست | ||
مقاله 2، دوره 6، شماره 23 - شماره پیاپی 53، اسفند 1396، صفحه 31-58 اصل مقاله (685.26 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22054/qpss.2018.17578.1492 | ||
نویسندگان | ||
محمدباقر خرمشاد ![]() ![]() | ||
1استاد/دانشگاه علامه طباطبائی | ||
2دانشچوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبائی | ||
چکیده | ||
نظامهای سیاسی جدید در پی بسیج و جلب مشارکت سیاسی حداکثری شهروندان خود هستند؛تحکیم رابطۀ نظام سیاسی و مردم تداوم نظام سیاسی را تسهیل نموده، موجد مشروعیت سیاسی حکومت شده و به توسعۀ سیاسی نهادینه منجر میشود. مفروض است که در نظام سیاسی اسلامی؛ آموزه مهم اجتماعی، فرهنگی و سیاسی «أمربه معروف و نهی از منکر» نقش عمدهای در توسعه سیاسی ایفا مینماید و قرآن کریم، متون روایی و اصل هشتم قانون اساسی ج.ا.ا مستند این آموزهاند. سه ساحت؛ مردم- مردم (متوازی)، مردم- حاکمان (متخالف صعودی) و حاکمان - مردم (متخالف نزولی) در این آموزه وجه تمایز مردم سالاری دینی از لیبرال دموکراسیها است. فرضیه این نوشتار آن است که ساحت مردم – حاکمان در آموزه امر به معروف و نهی از منکر مغفول مانده است. این پژوهش با اتکا به روش تفسیری و بهرهمندی از نظریه مردمسالاری دینی نتیجه میگیرد که احیای ساحت سوم مستلزم ورود به فرهنگ سیاسی جامعه اسلامی در میان مردم (الناس) و نخبگان فکری (اولی الالباب) و نخبگان سیاسی (اولی الامر) است. | ||
کلیدواژهها | ||
امر به معروف؛ نهی از منکر؛ مردمسالاری دینی؛ توسعه سیاسی؛ جمهوری اسلامی ایران | ||
مراجع | ||
الف) فارسی - قرآن کریم. - آشوری، داریوش، (1366)، دانشنامۀ سیاسی، تهران: سهروردی. - اسلامى، سیدحسن، (1386)، جایگاه أمر به معروف و نهی از منکر در نظام مشارکت سیاسی، (مجموعه مقالات مردمسالاری دینی به کوشش کاظم قاضیزاده ج2)، تهران: نشر عروج. - افتخاری، اصغر، (1385)، مردمسالاری دینی ارزش یا روش، (مجموعه مقالات مردمسالاری دینی به کوشش کاظم قاضیزاده ج1)، تهران: نشر عروج. - اقتداری، علیمحمد، (1370)، سازمان و مدیریت، تهران: دانشگاه علامه طباطبائی. - ایزدهی، سید سجاد، (1387)، نظارت برقدرت در فقه سیاسی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. - برزگر، ابراهیم، (1387)، أمر به معروف و نهی از منکر بهمثابه یک رفتار سیاسی، (مجموعه مقالات أمر به معروف و نهی از منکر)، تهران: پیام آزادی. - بسیج، احمدرضا و دیگران، (1387)، نظارت نخبگان در شناخت أمر به معروف و نهی از منکر، شهرکرد: سدرۀالمنتهی. - پورحسین، احسان، (1386)، «جایگاه بیعت در انتخابات در نظام سیاسی اسلام»، فصلنامه علوم سیاسی، سال دهم، شماره 39 و40. - تاجیک، محمدرضا، (1385)، مردمسالاری دینی: بهسوی یک گفتمان مسلّط، مجموعه مقالات مردمسالاری دینی1، به اهتمام محمدباقرخرمشادج1، تهران: موسسه تنظیم و نشرآثار امام خمینی (ره). - حسینی، سیدمرتضی، (1387)، تحقق أمر به معروف و نهی از منکر در فرایند نظارت مردم بر دولت، (مجموعه مقالات همایش کشوری دکترین اصل هشتم قانون اساسی)، قزوین: اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی. - حکیمی، محمدرضا، (1391)، حکومت اسلامی از نظر قرآن و احادیث،تهران: الحیاۀ. - خرمشاد، محمدباقر، (1382)، «ضرورت راهبردی توسعۀ سیاسی در جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره 21. - خرمشاد، محمدباقر، (1385)، مردمسالاری دینی: دموکراسی صالحان، مجموعه مقالات مردمسالاری دینی ج1، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و معارف. - خسروپناه، عبدالحسین، (1383)، پارادوکس اسلام و دموکراسی، مجموعه مقالات همایش بینالمللی دین و دموکراسی، مشهد: دانشگاه فردوسی. - دلاوری، رضا، (1381)، «نظارت بر قدرت از دیدگاه قرآن»، فصلنامه علوم سیاسى، شماره 19. - دهخدا، علیاکبر، (بیتا)، لغتنامه ج39و40، تهران: دانشگاه تهران، (قطع رحلی). - روحانی، سید حمید، (1360)، بررسی و تحلیلی از نهضت امام خمینی ج1، تهران: راه امام. - سروش، عبدالکریم، (1383)، دموکراسی سیاسی و لیبرال دموکراسی، مجموعه مقالات همایش بینالمللی دین و دموکراسی، دانشگاه فردوسی، مشهد. - سید رضی، (1379)، نهجالبلاغه، محمد دشتی، قم: پارسایان. - سید رضی، ( 1378)، نهجالبلاغه، محمدجعفرشهیدی، تهران: انتشارات علمی فرهنگی. - ــــــــ ، صحیفه امام ج8، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی. - طباطبایی، سید محمدحسین، (1374)، المیزان فی تفسیر القرآن ج8 و12و16، سید محمد باقرموسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی. - عبدالجبار، محمد، (1389)، «جایگاه شورا در اندیشه سیاسی اسلام»، حسن قدوسی، فصلنامه معرفت، شماره 36. - عبداللهی، محسن، (1391)، «رویکردی پستمدرن به سه ضلع توسعه سیاسی: دولت، جامعه مدنی شهروندی»، فصلنامه سیاست، شماره 25. - فیرحی، داود، (1381)، «شیعه و مسئله مشروعیت بین نظریه و نص»، فصلنامۀ دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، شماره ؟ - کرمی فریدونی، علی، (1388)، اندیشه آزادی در نهجالبلاغه، قم: نسیم انتظار. - کوک، مایکل، (1386)، امر به معروف و نهی از منکر در اندیشه اسلامی ج1، احمد نمایی، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی. - مجتهد شبستری، محمد، (1383)، آیا مسلمانان میتوانند دموکراسی داشته باشند؟، مجموعه مقالات همایش بینالمللی دین و دموکراسی، مشهد: دانشگاه فردوسی. - محصص، مرضیه، (1394)، «تحلیل رویکرد علامه فضل الله به شورا با تأکید برآیه 159سوره آل عمران»، فصلنامه حسنا، سال هفتم، شماره 24. - محمودی، محمدباقر، (1418)، نهجالسعاده فى مستدرک نهجالبلاغه، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. - مدنی بجستانی، سید محمود، ( 1376)، أمربه معروف و نهی از منکر دو فریضۀ برتر در سیرۀ معصومین، قم: نشر معروف. - مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی ج.ا.ا(1364). - مصباح یزدی، محمدتقی، (1377)، «جایگاه فقهیـ حقوقیمجلسخبرگان»، فصلنامه حکومت اسلامی، سال سوم، شماره 2. - مطهری، مرتضی، (1365)، حماسه حسینی ج3، تهران: انتشارات صدرا. - معصومی، جمشید، (1387)، ارتباط أمر به معروف و نهی از منکر با آزادی، (مجموعه مقالات أمر به معروف و نهی از منکر)، تهران: پیام آزادی. - موسوی خمینی، سید روحالله، (1362)، طلب و اراده،ترجمه احمد فهری، تهران: مؤسسه تنظیم و نشرآثار. - منصوری، خلیل، آزادی رسالتپیامبران، http://www.bashgah.net/pages-2317.html. - میراحمدی، منصور، (1377)، «مفهوم آزادی در فقه سیاسی شیعه»، فصلنامه علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم، سال اول، شماره 1. - میراحمدی، منصور، جدی، حسین، (1389)، «مسئولیت همگانی،أمربه معروف، نهی از منکر و قانون اساسی ج.ا.ا»، فصلنامه علوم سیاسی، شماره 52. - میرمحمدی، سید مصطفی، (1388)، «آزادی بیان در آموزههای دینی و حقوق بشر»، فصلنامه رواق اندیشه، شماره 44. - نائینی، محمدحسین، (1358)، تنبیهالأمه و تنزیه المله، سید محمود طالقانی، تهران: شرکت سهامی انتشار. - نبوی، محمدحسن، (1392)، ارزیابی و نظارت در سازمان، https://rasekhoon.net/article/print/693620 - نویمان، فرانتس، (1373)، آزادى، قدرت و قانون، عزتالله فولادوند، تهران: خوارزمی.
ب) عربی - راغب اصفهانی، حسینبن محمد، (1412)، المفردات فی غریب القرآن، دمشق: دارالعلم الدارالشامیه. - راوندی، قطبالدین، (1405)، فقه القرآن، قم: کتابخانه آیتالله مرعشی. - کلینی، محمدبن یعقوب بن اسحاق، (1407)، الکافی، تهران: دارالکتب الاسلامیه. - مظفّر، محمدرضا، (بیتا)، اصول الفقه ج1، قم: اسماعیلیان. - هانتیگتون، ساموئل، (1370)، سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی، تهران: نشرعلم.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 675 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 513 |